Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
drogiMyśli–drogipisarstwafilozofów
|
31
cjami–jakwOrtodoksjiirewizji…),piszącegomonograficzne
dzieła,dofilozofa,którywesejachpodejmujepodstawoweiklasycz-
neproblemymetafizyczne.
JózefTischner
WtwórczościTischneramożnawyróżnićtrzyistotneprzełomowe
momenty,którezmieniłyzarównosytuacjępublicznąautora,jak
icharakterjegopisarstwa.Wyznaczaniedatjesttutajdośćumow-
neimogąonestanowićraczejpewnepunktyorientacyjneułatwia-
jąceporządkowanietejtwórczości.Niemniejichwyznaczeniewy-
dajesięotylezasadne,żewiążąoneewolucjępisarstwaTischnera
zokreślonymimomentamihistorycznymi.
Pierwszyetaptwórczościtopracegłównieakademickiezlat
sześćdziesiątychipoczątkusiedemdziesiątych.Przedewszystkim
rozprawy:doktorskaJatranscendentalnewfilozofiiEdmundaHus-
serla(obronionaw1963)ihabilitacyjnaFenomenologiaświado-
mościegotycznej(ukończonaw1971).Wlatachsześćdziesiątych
TischnerzaczynateżwspółpracęzeWZnakiem”,gdziepublikuje
eseje,którychwiększośćweszłanastępniedozbioruŚwiatludzkiej
nadziei(1975)17.Wtymczasieuprawiaformycorazswobodniej-
sze–takicharaktermapisanygwarąwrazzeStanisławemGrygie-
lemcyklListygazdów(WZnak”1968–1971).Tekstyskładającesię
naniegotohumorystycznekomentarzedwóchgóralidoniektórych
problemówteologicznychzwiązanychzreformąsoborową,alewdu-
żejmierzecyklmiałdośćlekkątematykęiczęstoporuszałsprawy
obyczajoweniezwiązanezfilozofiączyreligią.
Pierwszyprzełom–możeniezbytgwałtowny,raczejbędącywy-
nikiemwcześniejszychzmian–związanyjestzpublikacjąmocno
dyskutowanegoówcześnietekstuSchyłekchrześcijaństwatomi-
stycznegoopublikowanegow1970rokuwczasopiśmieWZnak”.
PodjąłwnimTischnerkrytykępewnegomodelupojmowaniachrześ-
cijaństwa,któryutożsamił–niedokońcatrafnieiprzekonująco,co
wytknęlimuadwersarze–ztomizmem.Tischnerzakwestionował
powiązaniechrześcijaństwazokreślonąfilozofiąorazkulturąito
zdajesiębyłogłównymcelemjegokrytyki,niezaśmyślświętego
Tomaszajakotaka18.