Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MateuszGralewski
Opowiadanieopańszczyźnie(fragmenty)[1862]
Źródło:M.Gralewski,Opowiadanieopańszczyźnie,Warszawa1862.
Boże,błogosławwszędzieludziomdobrejwoli,anamdajrozumzpromieniamądrości
Twojej.Kiedydziśodzywamsięzesłowemprawdyiżalu,toniebędęmówiłowłasnychfrasun-
kach,aleotem,comnieodwłasnejbiedygorzejzajmujeiciężejnaserculeży.Ależyminasercu
ignieciemnie,jakbyciężkikamień,tanieszczęsnaniezgodamiędzywłościaninemapanem,
cosiętakbardzozagęściłamiędzynami.
Tejniezgodzie,coprawda,jużkoniecprzyjśćmusi,bojużprzemijaczaspańszczyzny,awsie
pójdąnaczynszeinaokupgruntów.MożeimnieBógdozwoli,zaciężkiestrapieniadoczekać
sięjeszczetychczasów,kiedynadwłościaninemniktprzewodzićniebędzie,akażdybędziepa-
nemnaswoimkawałkuziemi,wczystejbędziesiedziałchałupiezżonąidziećmi,azczeladzią
będziewłasneobrabiał.JakjasnośćBożąpragnęoglądaćwNiebie,taknaziemipragnęoglądać
takiedniszczęśliwedlawłościanbracimoich,itylkomisięsercekrwawi,żetakądolęopóźnia
niejedenuporeminiewczesnemmędrkowaniem.Prędzejbyprzyszłodooczynszowania,apotem
idoskupu,gdybywłościaninwięcejufałpanu,aniedawałuchatym,comubająodarowiźnie
całkowitej,oodebraniupanomwszystkichgruntów,arozdzieleniuichmiędzywłościan.
Każdy,cochoćtrochęmarozumuwgłowie,pewnonieuwierzytakiemubajaniu,bocóżbyto
byłazasprawiedliwość,żebyjednymodbierać,adrugimrozdawać,anawetcobypotembyła
zapewność,żeztegokawałkaziemi,którybydziśodebralipanu,amnieoddali,jutromnie
niewypędzą,akomuinnemugoniedadzą.Jeden,drugiidziesiątypomiarkujezaraz,żewtakim
głupimgadaniuiodrobinyprawdyniema.Alezawszegadanietakiebałamucimiędzyludźmi
głowyitakmąci,żeniewiedziećpotem,komuwierzyć.Wieluniewierzytoniby,takimmądra-
lom,coodarowiźnieplotą,aprzecietakmająnabiteniągłowy,żejakpotemniejedendobry
panchcesięułożyćznimioczynszposprawiedliwości,anierazizwłasnąszkodą,takniewierzą
mu,zwlekająiupierająsięprzydawnym,choćgorszem.Pantracisercedowłościan,onidopana,
izamiastcobywedleBożejwolinaziemimiałabyćjednośćimiłość,tojestniechęć,sąswary
ijednychnadrugichpowstawanie.Ztegomisięotosercekrwawi,bowiem,żegdziezgodyimi-
11
