Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
UniaEuropejskajakowspólnotahistoryczna
PrzedmiotembadańUEjakowspólnotyhistorycznejsąpowstająceod
wiekówideeikoncepcjezjednoczenioweorazpraktycznedziałaniaintegra-
cyjne.Inicjatywytemiałyróżnyzakresprzestrzenno-czasowy1.Jedneznich
obejmowałyobszarcałegokontynentu(StanyZjednoczoneEuropy),inne
zaśzdecydowanąwiększośćpaństweuropejskich(najczęściejzwyklucze-
niemWielkiejBrytaniiiRosji).Częśćkoncepcjiintegracyjnychorazzwień-
czonychsukcesempróbtworzeniawspólnoteuropejskichobejmowałatylko
wybranyregioneuropejski(uniakalmarska,uniapolsko-litewska,hanza,
NiemieckiZwiązekCelny,Beneluks,Jugosławia,EWG).
Badanierozwojuintegracjieuropejskiejwymagaanalizyjejpodłożahi-
storycznegoorazzróżnicowanychuwarunkowańprzyzastosowaniuwielu
metodpochodzącychzarównoznaukhumanistycznych,jakispołecznych.
Wymagarównieżanalizlicznychdokumentóworazopracowańuwzględnia-
jącychhistorycznykontekstkulturowy.Wceluwyjaśnieniazłożonychprzy-
czynpowstawaniaideiintegracyjnychwEuropieniezbędnejestdostrze-
żeniedynamikizjawiskhistorycznych2.Dużywpływnarozwójprocesu
integracjiwywieraływybitnejednostki,m.in.AristideBriand,Richard
Coudenhove-Kalergi,WinstonChurchill,KonradAdenauer,RobertSchuman,
JeanMonnet,CharlesdeGaulle,MargaretThatcherczyJacquesDelors.
WdziejachEuropywystępowałyróżnepoglądynaintegrację,asamo
słowointegracjabyłoróżnieinterpretowane.Pochodzionoodłacińskiego
słowaintegratioioznaczazespolenie,scalenie,tworzeniezczęścijednolitej
całości.Integracjatozatemzarównopewienosiągniętystan,jakipostępu-
jącyprocesscalaniamniejszychjednostekwwiększącałość.Zaintegrację
uważasiędobrowolnełączeniezesobąkrajówtworzącychnowąorganizację
orazformującychwłasnyośrodekkierowniczy,regułyprawneirozbudowa-
nestruktury.Podobnedefinicjeintegracjitworzylim.in.:BelaBalassa,Henri
Brugmans,WillemMolle,FritzMachlup,AntoniMarszałekiMartinSaeter.
Wśródhistorycznychideiikoncepcjiintegracyjnychspotykasięróżno-
rodneokreślenia,takiejaknp.ligi,unie,związkipaństw,federacjeikon-
federacje.Luźniejszepowiązaniaintegracyjneprzyjmowałynaogółnazwę
konfederacjilubzwiązkupaństw.Natomiastściślejszewięzyłączyłysię
główniezokreśleniamifederacjilubwspólnoty.
Badaniahistorycznychaspektówintegracjiwymagająanalizróżnorod-
nychideiintegracyjnychorazzłożonychuwarunkowańkulturowo-cywiliza-
1W.Moszczeńska,Metodologiihistoriizaryskrytyczny,PWN,Warszawa1977,s.63.
2J.Topolski,Metodologiahistorii,PWN,Warszawa1973,s.215–216.
