Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Spinozaitradycjehumanizmunowożytnego
XI
iotwarcieodwracaćodpraktykreligijnych.Rabinibezsku-
tecznieusiłowaliwpłynąćnaniegogroźbami,przekup-
stwem,anawetucieklisiędopróbymorderstwa.Kiedyte
zabieginiedaływyniku,Spinozazostałwroku1656uro-
czyściewyklętyiodtrąconyodgminy,tracącodtądnacałe
życiekontaktześrodowiskiemżydowskim.Ponieważnie
przystąpiłnigdydożadnejgminywyznaniowej,stałsię
pierwszymbodajoficjalnymbezwyznaniowcem.Powyjściu
zgminyżydowskiejzmieniłteżimięhebrajskieBaruchna
łacińskieBenedyktitegoostatniegoużywałdokońcażycia.
JakiśczaspoodłączeniuSpinozamieszkałuswegonauczy-
cielałaciny,znanegowolnomyślicielavandenEnden,stra-
conegopóźniejwParyżuzaudziałwspiskuprzeciwLudwi-
kowiXIV
.Zinicjatywygminyzostałnastępniewysiedlony
zAmsterdamuiprzeztrzylatażyłwmiejscowościRijns-
burgkołoLejdy,gdzienapisałpierwszeswojedzieło,Trak-
tatkrótki,wykładającepodstawyjegometafizyki,rozwinię-
tejpóźniejwEtyce.NastępniemieszkałwewsiYoorburg
kołoHagi,apotemwsamejHadze.Życieprowadziłspo-
kojne,bardzowstrzemięźliwe.Zarabiałszlifowaniemszkieł
optycznychitaniezdrowapracabyłajednązprzyczynza-
padnięcianagruźlicęiwczesnejśmierci.Wyjątkowezamiło-
waniedoswobodymyśliiobawaprzedwszelkimjejograni-
czeniemkazałymuodrzucićpropozycjęobjęciakatedry
wHeidelbergu,atakżepropozycjęzadedykowaniajednego
zeswychdziełLudwikowiXIVwzamianzapensjędoży-
wotnią.
Zażyciawydałtylkodwieksiążki:ZasadyfilozofiiKar-
tezjusza,wykładającewformiededukcyjnejsystemkarte-
zjański,zktórymzresztąnigdyniesolidaryzowałsięwpełni
(dołączyłdoniegoRozmyślaniametafizyczne,zawierające
