Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprezentowanejpublikacjiprzezetykęrozumiemto,cobyćpowinno(co
powinnosięrobić),aprzezetos-obserwowanezachowaniaczłonkówgrup,któ-
rewynikajązichprzekonańotym,cobyćpowinno.Etosto,ogólnierzeczbio-
rąc,zestawobserwowanychzachowańczłonkówokreślonejgrupy,którewynikają
zwiedzynormatywnej,składającejsięzpojęćnjakpowinnobyć”(por.Brzeziński
iin.,2009).Słowotoznaczyteżtylkostylżyciadanejgrupy(Swadźba,2001),
coprawdawartościowanyipożądanyprzezjejczłonków,aleniekonieczniewy-
znaczanywiedząnormatywnązwiązanązmoralnością,czyliocenianiemrzeczy-
wistościwkategoriachdobralubzła,czynieniadobralubwyrządzaniakrzywdy
(Baryła,Wojciszke,2000).Takrozumianyterminetosmożnawięcprzedstawić
jakostylżycia.
Etykapracywiążesięzczteremaznaczeniami(por.Grabowski,2012a).Po
pierwsze,tomoralność,którąprzejawiaczłowiekwtrakciewykonywaniapra-
cy.Dlaprzykładumożetobyćsytuacja,wktórejnegocjatorprzestrzegazasad
moralnościchrześcijańskiejipostępujeuczciwiewobecpartnerów,podającim
pełneinformacjedotyczącekontraktu(por.Berger,red.,1994).Podrugie,to
etykazawodowa,czyliwykonywaniepracyzgodnieznormami,którychzestaw
określasięjakokodeksetykizawodowej.Wielezawodówposiadatakiekodeksy,
apostępowaniewedługnichjestkluczowymskładnikiemetycznejpracy,czyli
aktywnościzgodnejzuznanymwzorcem(por.Brzezińskiiin.,2009).Potrze-
cie,tozestawnormizasad,zktórychwynikająobowiązkipracodawcówwobec
pracobiorców.Zestawtentozatemnormydlaosób,którezatrudniająinnychlub
nimizarządzają(Zbiegień-Maciąg,1996).Poczwartewkońcu,etykapracyto
wzorzec,wktórympracajesttraktowanajakoobowiązekmoralnyijednazcnót
wramachszerokopojętejetykilubmoralności.Wedługtegowzorcaczłowiek
powiniensilnieangażowaćsięwpracęiwykonywaćdobrze,czyliwedługpew-
nychstandardów,któredotycząwielkościprodukcji,jakościproduktów.Dobre
wykonywaniepracytotakżedziałaniezgodnezkodeksemzawodowymiuczciwe
postępowaniewramachaktywnościzawodowej.
Etykapracymożewystępowaćzatemwdwóchznaczeniach.Węższym,ogra-
niczonymdowysokiegozaangażowaniawpracęiskupianiasięnazgodności
wynikówaktywnościzpewnymistandardami.Szerszym,któreoznaczakoncen-
tracjęnatym,abydziałaniawpracybyłyzgodnezszeregieminnychobowiązków
moralnych,takichjakzasadannieszkodzić”
.Obieperspektywymogąznajdo-
waćsięwkonflikcie.Przykładowo,osoba,któradobrzepracuje,odnosisukce-
sy,możeszkodzićklientomiwspółpracownikom(por.Sennett,2010b;Arendt,
2010).WartoprzywołaćtuspostrzeżeniaHannahArendt(2010)orazRicharda
Sennetta(2010b),adokładniejpodziałArendtnaanimallaborensorazhomo
Wprowadzenie
faber.Dopierwszejgrupynależąosobyskazanenarutynę,któreprzypominają
wołyrobocze.Oweistotyludzkiemogązatracićsięwswejpracyitraktują
jakocelsamwsobie.Niezwyklewymownymprzykłademtakiejpostawyjest
AdolfEichmann,organizatorHolocaustu,opętanyobsesjąuczynieniakomórga-
zowychjeszczebardziejwydajnymi.Homofaberzkoleitoczłowiekwykonujący
8
pracękształtującąwspólneżycie;pracującydlaludzkości,anieprzeciwkoniej