Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
wstęp
PrawiepółwiekurządówJagiełływPolscetookresczęstychidalekoidących
zmianwwieludziedzinachżyciaspołeczno-politycznegopolskiejszlachty.Dążąc
doukazaniapojawiającychsiętendencjiorazzarysowaniadynamikiichzmienności
wodniesieniudoproblemukrzyżackiego,przyjętochronologicznyschematnarracji.
CzterdziestoośmioletniokrespanowaniapierwszegoJagiellonawKoroniezostał
podzielonynakrótszeetapy,przyczymwewnętrznaperiodyzacjawramachcałości
okresumacharakterumowny.Jakocezurywewnętrzneposłużyłyzawieraneumowy
międzypaństwowelubinnewydarzeniazzakresutytułowejproblematyki:pokój
raciąski(1404),początektzw.wielkiejwojny(1409),układlubowelskizZygmuntem
Luksemburskim(1412)iwreszciepokójmełneński(1422).
PoczątekrozważańzwiązanyjestzwstąpieniemJagiełłynatronpolski(4III
1386r.)izapoczątkowaniemwtensposóbuniipolsko-litewskiej.Fakttenzapo-
czątkowałtakżezmianywpolitycepolskiejwobecKrzyżaków,będącenieuchronną
iwpewnymstopniuobiektywnąkonsekwencjązwiązkuzLitwą.Cezurękońcową
pracywyznaczajązkoleimomentyzawarciapokojubrzeskiego(31XII1435r.)
ijegoopieczętowania(4III1436r.),conastąpiłowprawdziejużpośmierciWła-
dysławaIIJagiełły,alejestgenetyczniezwiązanezjegopanowaniem.PokójwBrze-
ściuKujawskimzamykałokreswojenikonfliktówdyplomatycznychciągnącysię
zniewielkimiprzerwamiodroku1409.OdpołowyczwartejdekadyXVw.relacje
polsko-krzyżackiezeszłynadalszyplanwświadomościpolitycznejelitkoronnych,
gdyżZakon,pogrążonywchronicznymkryzysiewewnętrznym,przestałbyćistotnym
partneremtudzieżzagrożeniemdlaKrólestwa.Mimodostrzegalnychelementów
kontynuacjipo1435r.zawarciepokojubrzeskiegojawisięjakoistotnacezura
wdziejachsąsiedztwapolsko-krzyżackiego.
Rozdziałymająukładchronologiczny.Wpierwszymukazanazostałaaktywność
politycznapanówpolskichwstosunkachzKrzyżakamiwpierwszychlatachtrwania
uniizLitwą.Omówionorolękwestiidobrzyńskiejitzw.sprawyryskiejwkontekście
kształtowaniasiędwóchośrodkówdecyzyjnychwKoroniewokółkrólaikrólowej.
Scharakteryzowanodziałaniamonarchyipanówpolskichwpolitycepółnocnejpo
śmierciJadwigiAndegaweńskiejorazprześledzonowypadkiiokolicznościpoprze-
dzającezawarcietraktaturaciąskiego.
Krzyżacy,s.281–298;id.,MisjaBenedykta,s.95–109;id.,Noweźródła,s.79–102;id.,Świadkowie,
s.23–43;id.,Wielkapotrzeba,s.165–174),J.Tandeckiego(Politykazewnętrzna,s.110–123),J.Voigta
(DieErwerbung;id.,GeschichtePreu
β
ensV–VIIzob.wykazskrótów),D.Wróbla(Kwestiakrzyżacka,
s.136–186;id.,Przyczyny,s.29–44;id.,TeIdeological,s.169–200)iS.Zajączkowskiego(Studianad
procesami,s.282–403).Zob.teżostatniepodsumowaniadotyczącejednegoodcinkaomawianegookresu
(1409–1411):S.Jóźwiak,Rozwójbadań,s.209–223;id.,ReviewofResearch,s.281–302;K.Ożóg,
Onaukowymplonie,s.115–138;K.Kwiatkowski,Najnowszebadania,s.153–182;id.,Memoria,pass.