Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
MichałGamrot
ograniczeńprzypodnoszeniustópprocentowych,politykamonetarnamożeza-
wszebyćzacieśniona.Obniżka(podwyżka)stópprocentowychnieoznacza,
żepolitykamonetarnajestekspansywna(restrykcyjna).Abytoocenićnależyod-
nieśćwysokośćrynkowejstopyprocentowejdowielkościzapewniającejneutral-
nośćpolitykipieniężnej.Najczęściejwtymcelustosujesięstopęprocentowąwy-
nikającązregułyTaylora16.
1.2.Podażpieniądzabazowegoibilansbankucentralnego
Kolejnymtradycyjnymwskaźnikiemstanupolitykimonetarnejjestpodaż
pieniądzabazowego17.Wstandardziepapierowymdecyzjaozmniejszeniulub
zwiększeniuilościpieniądzabazowegowgospodarcepozostajewrękachban-
kucentralnego18.Zmianywpodażypieniądzapolegająnazakupieisprzedaży
aktywównarynku.Zgodniezilościowąteoriąpieniądza,zwiększeniepodaży
pieniądzainterpretowanejestjakopoluzowaniepolitykimonetarnej,zmniejsze-
nieoznaczazkoleizacieśnieniepolityki.Zakładającstałypoziompopytunapie-
niądz19,jakiekolwiekzmianywpodażypieniądzabazowegopowodująanalogicz-
nywzrostnominalnegopopytu.Oilewdługimokresiewzrostpodażypieniądza
powodujejedyniewzrostcen20,zewzględunaistnieniesztywnościnominalnych,
wkrótkimokresiezwiększonewydatkinominalneprzyczyniająsiędowzrostu
realnejprodukcji.
16Innympodejściemjestoszacowanienaturalnejstopyprocentowej.Oszacowanienaturalnej
stopyprocentowejdlagospodarkiamerykańskiejjestjednakskomplikowaneiwykraczapozaramy
niniejszegoartykułu.Zob.M.Brzoza-Brzezina,EstimatingtheNaturalRateofInterest:ASVAR
Approach,NationalBankofPolandWorkingPapers2002,no.27,s.3-18;Zob.takżeJ.Taylor,Di-
scretionversusPolicyRulesinPractice,nCarnegie-RochesterConferenceSeriesonPublicPolicy”
1993,no.39,s.195-214.
17Pieniądza,wktórymdenominowanesubstytutypieniądzaemitowaneprzezsektorfinan-
sowy.Więcejnatematklasyfikacjipieniądzazob.L.vonMises,TheoryofMoneyandCredit,Yale
UniversityPress,NewHaven1953,s.482-483.
18Dotyczytowyłączniesystemów,wktórychpodażpieniądzaniejestbezpośredniozwiązana
ztowaremrezerwowymlubinnąwalutą.Oilewspółczesnebankicentralnezwiększającpodażpie-
niądzadokonujątegozazwyczajprzezkanałkredytowy,tj.pożyczającpieniądzebankom,niejestto
konieczne.Bankcentralnymożezwiększyćpodażpieniądzaniedokonującjakiejkolwiektransakcji.
Abytegodokonaćbankcentralnymożewysłaćnowowydrukowanebanknotydowybranychosób
wgospodarce.
19Popytnapieniądz(Md)możebyćrozumiany,jakoodwrotnośćszybkościobiegupieniądza
(V).Zmianypodażypieniądza(M),przystałejszybkościobiegutożsamezewzrostemnominal-
negodochodu.Relacjęmożnazapisaćzapomocąrównaniawymiany:MV=PY
,gdzieP-po-
ziomcen,Y-realnydochód,PY-nominalnydochód.
20Zjawiskotonazywanejestneutralnościąpieniądza,zob.S.Horwitz,Microfoundationsand
Macroeconomics,Routledge,NewYork2003,s.11-12.