Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
funkcjonowania,awefekciedoredukcjonizmunapoziomierozumieniatego,
conasotacza11.
Stądpojawieniesiękategorii„(u)zmysłwienie”.Womawianejperspek-
tywieedukacyjnejuważamzauzasadnioneprzyjęciekategoriiwychodzącej
pozapodziałmiędzyzmysłowymipozazmysłowym.Wybraniesięwtakąin-
telektualnąpodróżoznaczapróbęprzełamaniarozdźwiękumiędzywłasnym
doświadczeniemaobcymświatemabstrakcyjnejiodległejkultury.Chciał-
bym,żebytakiepodejściedoprzestrzeniedukacyjnejwpisałosięwpostulat
wyprowadzeniamyśleniapedagogicznegozCieniaorazwyjścieczłowiekazróżnych
obszarówCienia
-jakpostulowałaMonikaJaworska-Witkowska,przywołującJ.S.Brunera
upominającegosięo
nowąmetodologięhumanistyki,któranieamputowałabyczęściswojegodorobku
iwzajemnej,dopingującejsympatiinajodleglejszychjejczęści12.
Stądnaszetutajpodróżowaniepozmysłowymświeciemożnarozumieć
jakotożsamezmożliwościąprzynajmniejczęściowegozrozumieniaświata
oraznamiastkętotalnego,całościowegopodejściadosiebiejakointegralnej
częścipoznawanegoświata.
Zinstytucjonalizowane(u)zmysłowienie
DemokrytzAbderywjednymzeswoichdialogówflozofcznych,który
toczysięmiędzyumysłemtraktowanymjakoorgannadzmysłowyazmy-
słami,stwierdził,żeprodukty,spostrzeżeniatychostatnichiluzoryczne,
gdyżuzależnioneodstanównaszegociała,aichdziałanieczęściowowynika
zumowyspołecznej.Jednakwdialogutymdozmysłówwydajesięnależeć
ostatniesłowo,gdyżzjednejstronyumysłwskazujenailuzorycznośćzmy-
słowychdoświadczeń,zdrugiejjednaktozezmysłówumysłczerpie„swo-
oczywistość”.Byćmożetozdrowyrozsądekpodpowiadałflozofowi,że
tedwajakbyodrębneświatyniemogąbezsiebiepoprawniefunkcjonować,
gdyżjakprzypominanamH.Arendt,
kiedyświatnadzmysłowyzostajeodrzucony,jegoprzeciwieństwo,światzmysłowy,
równieżprzestajeistnieć.Coistotniejestprawdą13.
Tateoria„dwóchświatów”,światazmysłóworazświataumysłu,która
przewijałasięwcałejhistoriimyśliludzkiej,jestwynikiempodkreślania,jak
napisałakiedyśH.Arendt,autentycznościdoświadczania:
11Por.S.Barańczak,UciekinierzUtopii.OpoezjiZbigniewaHerberta,Londyn1984,s.33.
12M.Jaworska-Witkowska,Pedagogika(zCienia)kulturył,op.cit.,s.157;zob.J.S.Bruner,
Opoznawaniu,Warszawa1971.
13H.Arendt,Myślenieinamysł...,op.cit.,s.XIV.
20