Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
EdukacjaJutra–Aksjologiczno-kulturowyfundamentedukacjijutra
gdypłonąlasy”4.Następstwawtychaspektachrzeczywistościspołecznej
sądługofaloweiniezwykletrudnedoodrobienia.Niekorzystnieteżwy-
różniająPolskęwśródinnychczłonkówUniiEuropejskiej.Bezzwiększe-
niaśrodkównaedukację,naukęikulturękrajnasznbędzienaobrzeżach
cywilizacyjnychświata”5.
J.S.Brunertrafniezauważa,żenedukacjastanowipodstawoweuciele-
śnienieżyciawkulturze,aniejedynieprzygotowaniedoniego.[ł]Tym,
cowyróżniaedukację,jestjejszczególnarolawprzygotowaniumłodzie-
żydopodjęciaaktywniejszejroliwinnychsytuacjachkulturalnych”6.
Wedukacjispotykamysięzróżnorodnościąkulturowąorazjejtymcza-
sowością.Stanowitowyzwaniedydaktyczno-wychowawczezarównodla
przedszkola,szkołypodstawowej,gimnazjum,liceumiuczelni,zuniwer-
sytetemwłącznie.
Tymczasemoświata,naukaiszkolnictwowyższefunkcjonująnwnieładzie
otoczenia”.Przeobrażeniawnimprzechodząfazy:zastojów,niepokojów
iwybuchów.Burzliwośćotoczeniawiążesięznieprzewidywalnościądzia-
łańwładz,zmianamiwarunkówbytowych,przemianamiwdemografii,nie-
stabilnościąprawa.Istotyedukacjinawszystkichjejpoziomach(odprzed-
szkolapouniwersytetorazstudiadoktoranckieipodyplomowe)niedasię
zrozumiećbezuprzedniegospojrzenianaprocesyizjawiskazachodzące
wspołeczeństwieinaświecie.(Temającharaktercywilizacjiwiedzy).Nie
przebiegaonapozanimianiniezależnieodnich.Jestwręcznieodłącznym
składnikiemżyciaspołecznego,któreogarniaglobalizacja.Skłaniaonando
rozwijaniaedukacjihumanistycznej”7,orientującejkształcenie,wychowanie
nanintrocepcję”8,czyliwartościwtychprocesach.
Podstawowąkategoriąedukacjiinaukoniejsąwartości.Odgrywają
istotnąrolęwżyciumłodzieżyszkolnejistudenckiej.Sąwzoramiiwzor-
camiwkształtowaniujejosobowościiwposzukiwaniusensużycia.Mają
swojąreprezentacjęidwuwymiar(dobry–zły,ważny–nieważny).Pierwszy
znichodnosisiędowartościpozytywnychinegatywnych(piękny–brzyd-
ki).Natomiastwymiarważnościowyumożliwiauporządkowaniewartości
iujęcieichwhierarchię(przystojny,mniejprzystojnyinajmniejprzystojny).
Całkowitacharakterystykawymagasięgnięciapopowinnościowywymiar
wartości(powinien–niepowinien).Hierarchiawartościuczniaistudenta
stanowiważnekryteriumcharakterystykiichosobowości9.
4
J.Słowacki,LillaWeneda,[w:]J.Słowacki,Dzieła,t.7,Wrocław1952,s.296.
5
Z.Kruszewski,SenatRPnagospodarkęopartąnawiedzy,nForumAkademickie”2004,nr9,s.3.
6
J.Bruner,Kulturaedukacji,Kraków2006,s.29,50.
7
J.A.Pielka,Edukacjahumanistyczna–wymógwspółczesnychczasów,[w:]K.Iwan,E.Jackowska,I.Korpaczewska
(red.),Wybraneproblemywspółczesnejhumanistyki,Szczecin2010,s.69-70.
8
S.Kunowski,Wartościwprocesiewychowania,Kraków2003,s.47.
9
J.A.Pielka,Edukacjahumanistyczna…,art.cyt.,s.73.
