Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.KSZTAŁTOWANIESIĘPOJĘCIA
„NIERUCHOMOŚCIZIEMSKIEJ”WPOLSCE
POCZĄWSZYODŚREDNIOWIECZADOCZASÓW
WSPÓŁCZESNYCH
1.OdśredniowieczadorozbiorówPolski
Wśredniowieczunaziemiachpolskichniewystępujejednoliteokreślenie
terminuwłasności,wprzeciwieństwiedosytuacjiwklasycznymprawierzym-
skimczyteżobecnej.Zamiasttegoposługiwanosięopisowąformułą,która
wyliczałaposzczególneuprawnieniadanejosobywstosunkudorzeczy,wedle
ściśleokreślonegowzoru.Podobniewźródłachniewystępujewyrazwłaściciel.
Wmiejscetegoprzytaczanoformułęopisującąrodzajprawdanegopodmiotu1.
1.1.Rzeczyruchomeinieruchome
ZgodniezpodziałemdokonanymprzezPrzemysławaDąbkowskiegowpra-
wiestaropolskimrzeczybyłydzielonena:
ruchomeinieruchome,ludzkie,poświątneiszanowane,pospoliteiprywatne,
wobieguizobieguwyjęte,główneiprzynależności,jednostkoweizbiorowe,po-
dzielneiniepodzielne,zamienneiniezamienne,zmysłoweiniezmysłowe(prawa)2.
MajątekwPolsceśredniowiecznejskładałsięzwszystkichrzeczyruchomych
inieruchomych,ciężarów,prawiwierzytelności.
Podobnie,jakwprzypadkuwszystkichprawśredniowiecznychwEuropie,
równieżiwPolscezasadniczympodziałemprawabyłpodziałnarzeczyruchome
inieruchome.JużwwiekuXIIIrozróżnianodobraruchomeodnieruchomych.
Donieruchomychzaliczano:ziemię,pola,ogrody,pastwiska,zamki,dwory,
domy,adoruchomych:niewolnice,zwierzęta,odzież,rośliny,wozy,broń,sprzę-
tydomowe.Wpóźniejszymokresiezarzeczynieruchomeuważanorównież
1S.Russocki,FormywładaniaziemiąwprawieziemskimMazowsza(koniecXIV-po-
łowaXVIwieku),Warszawa1961,s.36.
2P.Dąbkowski,Prawoprywatnepolskie,t.I,Lwów1910,s.241.