Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Poznawczeproblemyzarządzaniakryzysowego
31
zagrożeniami,destabilizacjąikonfliktami.Ochronatamazapewniaćwspólneiwielostron-
nebezpieczeństwopodmiotomuczestniczącymwsystemiejegoochronyorazrealizację
zasadyniestosowaniasiływstosunkachmiędzynarodowych36.
Kryteriumprzedmiotowepozwaladokonaćpodziałubezpieczeństwana:polityczne,
militarne,ekonomiczne,społeczne,informacyjne,ekologiczneitp.JakargumentujeMie-
czysławMalec,ujmowaniebezpieczeństwaprzezpryzmattworzącychgoelementówwyka-
zujewielezalet,zktórychnajważniejsząjestmożliwośćuzyskaniapełnegoobrazuśrodowi-
skabezpieczeństwa,rozumianegojakosystemelementówtworzącychpewnącałość37.Przez
przedmiotbezpieczeństwanależyrozumiećaspektyokreślającerodzajbezpieczeństwada-
negopodmiotu.Bezpieczeństwomilitarnestanowifundamentklasycznegopojmowania
bezpieczeństwawwymiarzewąskiminegatywnym.Dużaczęśćtegobezpieczeństwado-
tyczystanuuzyskanegowwynikuzawartychsojuszywojskowych,którychcelemjestzapo-
bieganieagresjiocharakterzemilitarnym.Kolejnymjestbezpieczeństwopolityczne,które
możnarozumiećjakostancharakteryzującysięochronąporządkukonstytucyjnego,trwa-
niemustrojupaństwowegoizapewnieniemrównowagipolitycznej.Bezpieczeństwoeko-
nomicznetostosunkowonowyrodzajbezpieczeństwaioznaczastabilnośćekonomiczną
danegopodmiotu,np.państwa,któraprzekładasięnasilnąiniezachwianąjegopozycjęnp.
naareniemiędzynarodowej.Bezpieczeństwoekonomicznetoinnymisłowystanbrakuza-
grożeńgospodarczychkraju,wysokistopieńintegracjiekonomicznejpaństwa,warunkują-
cyjegowewnętrznyrozwójgospodarczy,potencjałobronnyistabilnośćsystemuspołeczno-
-politycznegokraju.Zkoleibezpieczeństwospołecznewarunkowanejestwznacznymstop-
niupoziomemopisanychwcześniejsektorówbezpieczeństwazracjitego,żewykazujesilne
powiązaniazsystemempolitycznymiekonomicznympaństwa.Bezpieczeństwospołeczne
określanejesttakżejakobezpieczeństwosocjalneioznaczatakistanspołeczeństwa,który
pozwalamunarealizacjęjegointeresówizaspokajaniepotrzeb.Bezpieczeństwoekologicz-
netokolejnyrodzajbezpieczeństwawedługkryteriumprzedmiotowegoioznaczabrakza-
grożeńdlaśrodowiskanaturalnegoorazzdolnośćpaństwadozapobieganiaorazusuwania
skutkówklęskżywiołowych.Współczesnewysokorozwiniętepaństwadbająozachowanie
bezpieczeństwaekologicznegopoprzezprowadzeniepolitykizrównoważonegorozwoju.
Wskazanesektorystanowiątrzonbezpieczeństwaprzedmiotowego,jednakwzależności
oduwarunkowańmożnaformułowaćkolejnesektorybezpieczeństwaprzedmiotowego,np.
bezpieczeństwożywnościowe,demograficzne,energetyczne,ideologiczne,kulturoweitp.38
Przyjmująckryteriumprzestrzenneanalizowaniazjawiskabezpieczeństwa,należyza-
uważyć,żemaonozdecydowaniemiędzynarodowekonotacjefunkcjonowaniaprzestrzeni
międzynarodowejjakocałościorazposzczególnychjejgeopolitycznychszerszychiwęż-
szychwycinków39.Bezpieczeństwowaspekcietegokryteriummożebyćujmowanejako:
36
R.Zięba,Pojęcieiistotabezpieczeństwa,WydawnictwoScholar,Warszawa1999,s.49-70.
37
M.Malec,Percepcjabezpieczeństwa:defnicje,wymiary,paradygmaty,MinisterstwoObronyNarodowej,
Warszawa2006,s.37.
38
Ibidem,s.47-60.
39
W
.Fehler,BezpieczeństwowewnętrznewspółczesnejPolski:aspektyteoretyczneipraktyczne,Wydawnictwo
Arte,Warszawa2012,s.14.