Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dorpatczycy.PolscystudencinaUniwersytecieDorpackimwlatach1802-1918…
Podwzględemterytorialnymrzeczniebudziwątpliwości.Należydodać,że
chodzitylkooUniwersytetDorpackizwyłączenieminnychUczelniwDorpacie,
przedewszystkimInstytutuWeterynaryjnegoiPrywatnychKursówUniwersytec-
kich,choćteostatniebyłydośćsilniezwiązanezsamymUniwersytetem1.
Podwzględemmerytorycznymopracowanietoobejmujetylkostudentów,
którzystudiowalinaUniwersytecieDorpackimwokreślonymczasie.Chcącotrzy-
maćstatusstudentatrzebabyłospełnićkilkawarunków:zdaćegzaminwstępny,
osobiścieprzybyćnaUniwersytetwokreślonymterminie(dlasemestrujesienne-
go:między10a25sierpnia)ispotkaćsięzrektoremorazdokonaćwpłatynaUni-
wersytet(25rubli)imatrykułę(6rubli).Egzaminwstępnyobowiązywałdo1861r.
idotyczyłtylkoabsolwentówgimnazjówspozatrzechgubernibałtyckich,gdzie
uczonowjęzykuniemieckim:kurlandzkiej,inflanckiejiestlandzkiej.
WtejpracynieuwzględnionoinnychkategoriiPolaków,związanychztym
Uniwersytetem,aleniemającychstatusustudenta.Wpierwszymrzędziechodzi
onastępującekategorieosób:farmaceutów,którzyodreformyz1893r.niebyli
oficjalniezaliczanidostudentów,leczspisywanoichosobnojakonsłuchaczyfar-
macji”orazwolnychsłuchaczy,którzyniemoglibyćzaliczeniwpoczetstudentów
zróżnychpowodów,np.wieku,brakumaturyczyzdanegoegzaminuwstępnego.
OwiwolnisłuchaczepóźniejnajczęściejwchodzilidogronastudentówUniwersy-
tetu.Statuswolnegosłuchaczamielijeszczeci,którzychcielinostryfikowaćswój
dyplom-zregułylekarzalubnawetdoktoramedycynyzjakiegośUniwersytetu
pozaRosją-iuzyskaćprawopraktykowanianaterenieRosji.
OpróczwymienionychwyżejkategoriiztymUniwersytetembyłyjeszcze
związaneinnegrupyPolaków.Przedewszystkimchodzioosoby,którenaUniwer-
sytecieDorpackimzdobywałyuprawnieniazawodowetakiejak:pomocnikaapte-
karskiego,dentysty,położnej,nauczyciela,awyjątkowo-inspektoramedycznego.
Drugagrupanie-studentówtopracownicynaukowi-grupaPolakówstosunko-
wonieliczna,aleodużympotencjaleintelektualnymiznaczeniudlaotoczenia.
Tudołączonodosłowniekilkuosobowegrononinnychpracowników”
,czylikon-
kretniesadownikaorazpracownikówadministracjiirobotników.Wyodrębniono
równieżkapelanówkatolickichwDorpacie,wjakimśstopniuzwiązanychztym
Uniwersytetem,choćformalnieniebylijegopracownikami.Osobnoomówiono
tychPolaków,którzyosiągnęlistopnienaukowemagistrówidoktorównatymUni-
wersytecie.
1
OInstytucieWeterynaryjnymwDorpaciepisałogólnieJerzyRóziewicz(Polsko-rosyjskiepowią-
zanianaukowe(1725-1918),Wrocław1984,s.254-256)iKonradMillak,cytowanywpowyższej
monografii.OPrywatnychKursachUniwersyteckichwlatach1908-1918napisałkrótki,alecen-
nyartykułS.Isakov(Jurevskiečastnyeuniversitetskiekursy(1908-1918),ichpol’skieprofessora
istudenty[JuriewskiePrywatneKursyUniwersyteckie(1908-1918),ichpolscyprofesorowie
istudenci],w:Pol’skieprofessoraistudentyvuniversitetachRossii(XIX-načaloXXv.),red.J.Bar-
dach,V.A.Djakov,A.E.Ivanov,J.A.Konoplev,J.Ruževič,N.I.Ščaveleva,J.N.Ščapov,Warszawa
1995,s.163-170).
8
