Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
RozdziałI.Dowód-zagadnieniawprowadzające
3.Typologiaśrodkówdowodowych
Jakzostałojużwskazane,dowodemwścisłymznaczeniujestśrodekdowodowy,awięc
środek,zapomocąktóregodokonujesiędowodzeniawpostępowaniu,czylistwierdza
sięprawdziwośćtwierdzeńodanychfaktachbędącychprzedmiotemdowodu.M.Wa-
ligórskiopisywałrolęśrodkadowodowegojakośrodkapośredniczącegomiędzydo-
wodzonymfaktemaosobą,któradowódprzeprowadza123.Jakopośrednika(nosiciela,
kanał)międzysędziąafaktemposzukiwanympostrzegałśrodekdowodowytakże
W
.Berutowicz124.ZdaniemS.Dalkiśrodkiemdowodowymjest„towszystko,coprzez
ujawnieniewpostępowaniucywilnymumożliwiaorganowirozstrzygającemu-wdro-
dzebezpośredniejlubpośredniej-zmysłowespostrzeżenia,którezkoleipozwalają
nawysnucieprzezlogicznerozumowaniepewnychwnioskówoprawdziwościdanego
twierdzenia,faktuizarzutu”125.
Powyższerozumienieśrodkadowodowegonawiązujedoklasyfikacjinadowodypo-
średnieibezpośrednie,któreróżniąsięmożliwościązetknięciasąduzdanymfaktem,
stanemrzeczyczyzdarzeniem.Dowodybezpośrednieprzeprowadzaneprzezsądza
pomocąwłasnychobserwacji,percepcjiidoznań,awnioskioistnieniulubnieistnieniu
dowodzonychfaktówwyprowadzanewoparciuowłasnyoglądprzedmiotubada-
nia126.Przykłademtakiegodowoduoględziny.Natomiastzdowodempośrednim
mamydoczynienia,gdyfaktbędącyprzedmiotemdowodujestustalanynapodstawie
innychfaktów,przykładowoobserwacjiświadkalubbiegłego127.Przeprowadzeniedo-
wodówpośrednichpozwalanaustaleniedanychfaktówpoprzezprzesłankilogiczne
iwnioskowaniazapomocąnośnikapośredniczącegopomiędzyfaktemasądemprze-
prowadzającymdowód(świadectwainnychosóblubsporządzaneprzeznieopinie)128.
ZdaniemZ.Resichasiładowodujestuzależnionaodliczbyczłonówpośrednichdzie-
lącychsędziegoodfaktubędącegoprzedmiotemdowodu129.WzwiązkuztymW
.Sied-
leckiwyróżniłdowodypośredniepierwszegostopnia,czylizeznanieświadkaotym,co
słyszałlubwidział,orazdowodypośredniedrugiegostopnia-zeznanieświadkaotym,
cozasłyszałodkogośinnego130.KlasyfikacjaW
.Siedleckiegonawiązujedopodziału
wprowadzonegoprzezJ.Benthamana„dowodyoryginalne”
,czylizpierwszegoźródła
dowodowego,oraz„dowodynieoryginalne”(wtórne)zdalszychźródeł131.
123
M.Waligórski,Procescywilny...,s.394.
124
W
.Berutowicz,Postępowaniecywilne...,s.144.
125
S.Dalka,Podstawypostępowania...,s.128;S.Dalka,Sądowepostępowanie...,s.296.
126
E.Rudkowska-Ząbczyk[w:]Postępowanie...,red.E.Marszałkowska-Krześ,s.214.
127
Z.Resich,Istotaprocesu...,s.160-161;Z.Resich,T.Misiuk-Jodłowska[w:]Postępowaniecywilne,
red.J.Jodłowski,Z.Resich,J.Lapierre,T.Misiuk-Jodłowska,K.Weitz,Warszawa2014,s.392.
128
Por.E.Rudkowska-Ząbczyk[w:]Postępowanie...,red.E.Marszałkowska-Krześ,s.214.
129
Z.Resich,Istotaprocesu...,s.161;Z.Resich,T.Misiuk-Jodłowska[w:]Postępowanie...,red.J.Jodłowski
iin.,s.392.
130
W
.Siedlecki[w:]Postępowaniecywilne...,red.W
.Siedlecki,Z.Świeboda,s.227.
131
J.Bentham,Traktatodowodach...,s.29.