Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BADANIARADIOIZOTOPOWE(SCYNTYGRAFICZNE)
6
niasięprzydawkowaniusubstancjiradioaktywnych.
Dziękitemudawkapochłoniętawczasiebadańscyn-
tygraficznychjestporównywalna,aczęstonawet
znaczniemniejszaniżpodczasbadańrentgenowskich.
Wartopamiętać,żejakośćuzyskiwanychobrazów
scyntygraficznych,atakżeczasichakwizycjizależąod
aktywnościzastosowanegoradioznacznikaidynamiki
badanegoprocesu.Wraziepotrzebymożnazwiększyć
aktywnośćpodawanegopreparatubeznarażaniacho-
regonawiększądawkępromieniowaniazaabsorbowa-
nego,używającradioizotopuokorzystniejszychwła-
ściwościachzpunktuwidzeniaochronyradiologicznej
(monoenergetycznepromieniowanieγ,brakpromie-
niowaniakorpuskularnego,krótkipółokrestrwania).
Kryteriatespełniaprzedewszystkimizomertechnetu
(99mTc),któryodokoło50latjestuważanyzaoptymal-
nyradioizotopdoobrazowychbadańmedycznych.
Rodzajwykonywanegobadaniazależyodwłaści-
wościużytegoradiofarmaceutyku.Postęp,jakidoko-
nałsięwciągu60latodwprowadzeniadopraktyki
klinicznejradioizotopów,byłefektemzarównostałego
rozwojuaparatury,jakistosowaniacoraztonowych
radioznaczników.Wpoczątkowymokresieużywano
substancjiznakowanychradioizotopemjodu(131I),
np.wbadaniachwątrobyróżbengalski-131I,później
radiofarmaceutykówznakowanych99mTc,amianowi-
ciekoloidorazwprowadzonewlatach70.XXwieku
pochodnekwasuiminodioctowego(IDA)znakowane
99mTc.Związkinależącedotejostatniejgrupy,stoso-
wanewznaczniewyższychaktywnościachniżróż
bengalski-131I,pozwoliłyuwidocznićnietylkomiąższ
wątroby,alerównieżdrogiżółciowe(hepatocholescyn-
tygrafia).Chociażbadaniewątrobyzapomocąkoloidu-
-99mTczostałopraktyczniewyparteprzezinnetechniki
obrazowe(USG,TKiMR),tohepatocholescyntygra-
fiawciążodgrywapewnąrolęwpostępowaniudia-
gnostycznymwwybranychprzypadkach.Wartoteż
zwrócićuwagęnafakt,żetasamasubstancjamożebyć
użytadoocenyodmiennychzjawiskzależnieoddrogi
jejpodania,np.koloid-99mTcwstrzykniętydożylniesłu-
żydobadaniawątrobyiśledziony,apodanydoustnie
służydoocenymotorykigórnegoodcinkaprzewodu
pokarmowego.
Wostatnichlatachwiększośćwysiłkówskiero-
wanajestnaposzukiwanieradioznacznikówgroma-
dzącychsięwogniskachrozwijającegosięprocesupa-
tologicznego(nowotwórzłośliwy,stanzapalny).Od
ponad30latzainteresowaniebudzimożliwośćwyko-
rzystaniawtymceluhormonówpeptydowychiich
pochodnych,zktórychdotychczasnajwiększeznacze-
niezyskałoktreotyd(pochodnasomatostatyny)znako-
wany111Inlub99mTc.Większagęstośćreceptorówdla
somatostatynywkomórkachniektórychnowotworów,
zarównohormonalnieczynnych(carcinoid,gastrinoma
iinne),jakinieczynnych,pozwalauwidocznićjejako
ogniska„gorące”.Oddawnaprowadzonesąteżbada-
nianadwykorzystaniemprzeciwciałskierowanych
przeciwniektórymantygenomnowotworowymwdia-
gnostyceklinicznej.Wchorobachukładutrawiennego
dotychczasnajwiększeznaczeniezyskałyprzeciwciała
skierowaneprzeciwCEA,któreokazałysięprzydatne
wmonitorowaniunp.wznowyrakajelitagrubego.
Największymsukcesemostatniegodwudziestolecia
byłowprowadzeniedodiagnostykionkologicznej
[18F]-fluoro-2-deoksyglukozy(18F-FDG).Radioznacz-
nikten,któregocząsteczkajestprawieidentyczna
zcząsteczkąglukozy,wnikadownętrzakomórekno-
wotworowychipodwpływemheksokinazyulegafos-
forylacjido18F-FDG-fosforanu.Włączenie18F-FDG-
-fosforanudodalszychetapówcykluglikolitycznego
jestjednakniemożliwezpowodubrakugrupyhydrok-
sylowejprzywęglu2,anieobecnośćlubbardzomałe
stężeniefosfatazywkomórkachnowotworowychnie
pozwalanaodłączeniegrupyfosforanowejz18F-FDG-
-fosforanu.Związektenniedyfundujeprzezścianęko-
mórkidokrwiiulegamiejscowejkumulacji.Winnych
tkankach(zwyjątkiemmięśniasercowegoimózgu)
poodłączeniugrupyfosforanowejuwolniona18F-FDG
przechodzizpowrotemdokrwi,skądulegawydaleniu
przeznerki.Typowymobjawemogniskanowotworo-
wego,zarównozmianypierwotnej,jakiprzerzutów,
jestintensywnemiejscowenagromadzenieradioznacz-
nika.Badaniezapomocą18F-FDGcechujesięwiększą
niżTKiMRczułościąiswoistościąwrozpoznawaniu
(imonitorowaniu)wielutypównowotworówzłośli-
wych.Dalszypostępdałonakładanieczynnościowych
obrazów18F-FDGPETnaobrazymorfologiczneuzy-
skanezapomocąTKlubMR.
35
