Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
kapitałuokreślasięjakostronęoceniającąinformację,azarządjakodecydentów
[HendriskeniBreda2002,s.223].Zwierzchnikmożepodjąćkrokiwceluskło-
nieniaizachęceniaagentadodziałaniawjegointeresie,któremożnazaklasyfi-
kowaćjakopostępowanieocharakterze:
-wiążącyminteresyagentazinteresemzwierzchnika,akosztyztymzwią-
zanesąokreślanejakokosztywiążące(tzw.bondingcosts),któreoznaczają
dodatkowewynagrodzeniedlaagentawceluzagwarantowaniajegoodpowied-
niegozachowaniaimotywacjilubteżzrekompensowaniastratponiesionych
przezwłaścicielinaskuteknegatywnychdziałańzarządu.Wprzypadkuspółek
giełdowychkosztytemogąoznaczaćzobligowaniekierownictwajednostkido
zaangażowaniaswojegoczasuiwysiłkuwsporządzanierocznychikwartalnych
sprawozdańfinansowychlubteżzgodęnapowiązanieczęściswojegowynagro-
dzeniazosiąganymiwynikamifinansowymizarządzanejjednostki(np.wypłata
wynagrodzeniawformieakcjilubopcjinaakcje).Przyjmujesię,żewostatecz-
nymrozrachunkukosztywiążącesąponoszoneprzezagenta;
-monitorującym,cooznaczawprowadzeniemechanizmukontrolnego.
Wydatkiztymzwiązanesąokreślanejakokosztymonitorowania(monitoring
costs)iodnosząsiędopomiaru,obserwacjiikontrolizachowańagenta.Przy-
kładowokosztymonitorowaniamogądotyczyćbadaniasprawozdaniafinanso-
wegoprzezbiegłegorewidentaczyteżkosztówwprowadzeniasystemukontroli
wewnętrznejwjednostce.Wprzypadkuumowykredytowejmogąoznaczać
dodatkowekosztyzwiązanezpodniesieniemoprocentowaniakredytubanko-
wego.Zasadniczokosztytesąponoszoneprzezmocodawcę(dostawcękapitału),
którywdłuższymhoryzoncieczasowymstarasięjeprzerzucićnaagenta.
JakwskazująJ.Godfreyiin.[2010,s.363]poziommonitorowaniaizwiązanych
ztymkosztówjestfunkcjązaufaniaakcjonariuszydozarząduorazjegoreputacji.
Ztegowzględuczłonkowiezarządustarająsiędbaćoswojąreputacjęwcelu
uzyskanianiższegopoziomunadzoru,aprzeztowiększejswobodydziałania.
Głównymcelemmocodawcyjestspowodowanie,abyagentdziałałwinteresie
właścicielakapitałuipodejmowałdecyzjeoptymalnezjegopunktuwidzenia.
Niejesttojednakmożliwebezponoszeniakosztówmonitorowaniaprzezmoco-
dawcęorazkosztówwiążącychprzezagenta(kosztyocharakterzefinansowym
iniefinansowym).Pomiędzykosztamiwiążącymiakosztamimonitorowania
zachodziodwrotnarelacja.Imbardziejzarząddbaointeresyakcjonariuszym.in.
przezwysokąjakośćsprawozdawczościfinansowej,tymmniejkonieczneikosz-
townestająsięnadzórikontrola.M.C.JenseniW.H.Meckling[1979,s.168]
stwierdzają,żewwiększościrelacjiagencjimimoponoszeniakosztówprzez
obiestronywciążbędzieistniałrozdźwiękpomiędzydecyzjamiagentaainte-
resemmocodawcy.Kosztzwiązanyztąrozbieżnościązostałokreślonymianem
stratyrezydualnej(residualloss).M.Rankiniin.[2012,s.136]jakoprzykład
stratyrezydualnejpodajązbytwysokikosztmonitorowaniapewnychdziałań
