Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dekodyfikacjaprawacywilnegowpolsce
nezprzekraczającymichzakresprawemzwyczajowym22.
Wszelkienkodyfikacje”dawnychwieków,nawetjeżelistała
zanimipodobnawistociedążnośćdouporządkowaniaca-
łegoprawainadaniamucechsystemowych,rzadkokiedy
przyjmowałypostaćjednolitychaktówustawodawczych,
adużoczęściejbyłypoprostuzbioramiprawadotychczas
obowiązującego.Tezędoskonaleilustrujenajsłynniejsza
ibezwątpienianajdonioślejszahistorycznienkodyfikacja”
przednowoczesna,którąjest-rzeczjasna-wspomniany
jużwielkizbiórprawarzymskiego,sporządzonyzrozkazu
cesarzaJustyniana:niebezkozerywnajnowszejliteraturze
określanymianemniekodyfikacji,leczkompilacjijusty-
niańskiej23.CsabaVargapodkreśla,żepodstawowąnowo-
ściączasówoświeceniabyłoto,żeprawomiałobyćnietylko
unifikowane,alezarazempoddawanegruntownejreformie,
anadewszystkoujmowanewsystematycznącałość24.Takie
celestawialisobiewpewnymprzynajmniejstopniunoświe-
ceni”władcyabsolutni,nadającyswoimpoddanymkodyfi-
kacjetakiejakCodexMaximilianeusBavaricusCivilis(CMBC)
z1756r.,AllgemeinesLandrechtfürdieKöniglichPreussischen
Staaten(ALR)z1794r.iAllgemeinesBürgerlichesGesetzbuch
(ABGB)z1811r.,natomiastnajkompletniejszymspełnie-
niemtychpostulatówstałsięoczywiścieKodeksNapoleona,
archetypwszystkichkodeksówcywilnych.Opracowywanie
iwchodzeniewżycietychkodeksówstałosięrównocześnie
wyrazemtryumfustosunkowomłodejwówczas,bosformu-
22
C.Varga,CodificationasaSocio-historicalPhenomenon,Budapest2011(reprint
wyd.IIz1991r.),s.71.
23
Odnośniedoproblemurozróżnienianowocześnierozumianejkodyfikacjiod
dawnychkompilacjiprawa-patrzzwłaszcza:P
.Święcicka,Kodekszdemitologizowany...,
dz.cyt.Odnośniedosamejkompilacjijustyniańskiej-patrz:H.Ankum,Fusionand
“transfusion”oflegalinstitutionsinJustinian’s‘CorpusIurisCivilis’[wi]IurisVincula.
StudiinonorediMarioTalamanca.EstrattoI,Napoli2001,s.115-117.
24
C.Varga,Codification…,dz.cyt.,s.104.
26