Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Teoretyczneramyzagadnienia
teżkoniecznymzdajesię,abynapotrzebyniniejszejksiążki
pojęciateodpowiedniodoprecyzować.
Owodoprecyzowywaniewartorzeczjasnazacząćod
języka.Choćwspółcześnietokodeksjakoaktprawnyjest
produktemprocesunazywanegokodyfikacją,językowa
relacjaźródłosłowuzwyrazempochodnymjestdokładnie
odwrotna.Łacińskiwyrazcodex,pierwotnieoznaczający
pieńlubklocdrewna,stopniowozacząłbyćużywanyjako
określeniepołączonychdeseczek,anastępniekartperga-
minu,naktórychzapisywanoróżnetreści19.nW2.połowie
IIIw.rzeczownikcodex,funkcjonującydotychczasjako
określenienowejpostaciksiążkiodowolnejtreści,stałsię
oznaczeniemchronologiczno-tematycznegozbiorukonsty-
tucjicesarskich”20.Tymsamymrozpoczęłasięwielka,praw-
niczakarierategosłowa21;wczasachnowożytnychzwykło
sięnimokreślaćróżnorakiezbioryikompilacjeprawlubteż
innedoniosłeaktyprawodawcze.Pojęciowyprzełomnastą-
piłjednakwepoceoświecenia,kiedytowłaśnietymtermi-
nemzaczętotytułowaćaktyprawnezupełnienowegotypu,
którymdopieroJeremyBenthamnadałmianokodyfikacji,
tworzącneologizmwoparciuosłowoantyczne,doskonale
jużwówczasugruntowanewprawniczymjęzykuirozumo-
waniu.
JakwskazałCsabaVarga,doczasówoświeceniajakie-
kolwiekzbioryinkodyfikacje”prawabyłyściślepowiąza-
19
P
.Święcicka,Kodekszdemitologizowany-metafora,wktórejciągleżyjemy
[wi]Dekodyfikacjaprawaprywatnego…,red.F
.LongchampsdeBérier
,dz.cyt.,s.50-73.
20
T
.Giaro[w:]Praworzymskie…,dz.cyt.,s.85.Naukowyesejpoświęconytemu
zagadnieniuzawarłHenrykKupiszewskiwswojejsłynnejpracyPraworzymskie
awspółczesność(patrz:wyd.II,Kraków2013,s.267-287).
21
Nienależyjednakzapominać,żepozaprawniczymznaczeniemwyraznkodeks”
utrzymujesięwzasadziedodziśjakookreśleniezwłaszczaśredniowiecznych
książek,takichjaknp.Kodekssupraski,KodeksBehemaczyCodexManesse.
25
