Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.
Człowiekwśrodowiskupracy:odzasobudokapitału
31
modelukapitałuludzkiego.Następnierozwijamyproblematykękreowaniaka-
pitałuludzkiegoworganizacji.
Rozważaniawstępnewartorozpocząćodtego,żejużEgipcjaniestosowali
przybudowiepiramidtakiefunkcjezarządzania,jakplanowanie,organizo-
wanieikontrolowanie.Zkoleikandydatównażołnierzy,np.warmiifaraona,
rekrutowanospośródmłodych,silnychisprawnychfizyczniemężczyzn,wy-
bierająctych,którzynajdalejinajcelniejrzucalikamieniemczywłócznią,naj-
lepiejstrzelalizłuku,najszybciejbiegaliitd.Stosowanowięcokreślone(uspor-
towe”)kryteriaudoborukadr”,narzucaneprzezpotrzebypraktyki.Rekrutów
szkolonowewładaniubronią,karnościimęstwie,zasadachzachowaniawob-
liczuwrogaiwwalce.Funkcjonowałyteżkryteriaocenyitypowanialudzido
awansów,takiejak:waleczność,skuteczność,zmysłorganizacyjny,znajomość
żołnierskiegorzemiosła,taktyki,awodniesieniudokandydatównawyższych
dowódcówtakżestrategii.Ludzieciotrzymywaliwynagrodzenie(żołd)ina-
grody(łupywojenne).Motywatoraminegatywnymibyłykary–zregułybardzo
surowe–zadezercję,ucieczkęwobliczuwroga,brakposłuszeństwa.Nieliczni,
którzyprzeżyli,mogliliczyćnauemerytury”,tzn.żołnierzwarmiiegipskiej,
któremuudałosięsłużyćwwojskuprzez20lat,otrzymywałokreślonyareał
ziemi,niewolnikówdodożywotniejobsługiorazstałeprzydziałyzboża,wina,
oliwy,płótnaitd.Liczbatychdóbr,jakteżniewolników,zależałaodstopnia
wojskowego,jakiposiadał
2
.ZkoleiAleksanderWielkiposługiwałsięorganiza-
cjąsztabowąwkoordynacjidziałańwtokuswoichkampaniiwojennych.Ce-
sarstworzymskieprzekształciłosięwdobrzefunkcjonującąstrukturęorgani-
zacyjną,coznacznieułatwiałokomunikowaniesięikontrolę.Natematprak-
tykiikoncepcjizarządzaniawypowiadałsięteżSokratesw400r.p.n.e.Zkolei
Platonw350r.p.n.e.opisałspecjalizacjępracy,aAl-Farabizaśw900r.n.e.
wyliczyłkilkacechprzywództwa.Mimotakdługiejhistoriinaukiozarzą-
dzaniuludźmi,tematowitemuprzezwielestuleciniepoświęcanowiększej
uwagi.WłaściwebadaniazaczęłysięrozwijaćdopierowXIXw.,naprzełomie
pierwszejidrugiejrewolucjiprzemysłowej
3
.
Wpowstałychwówczasdużychzakładachprzemysłowychkonieczne
byłozatrudnieniesiłyroboczej,pracującejjużnietylkoręcznie,aleiprzyma-
szynach.Wkonsekwencjidoszłodopowstanianowejwarstwyspołecznej–
2
T.Oleksyn,Zarządzaniezasobamiludzkimi,WoltersKluwer,wyd.3,rozszerz.izmien.,
Warszawa2014,s.21.
3
R.W.Grifn,Podstawyzarządzaniaorganizacjami,PWN,Warszawa2007,s.40-41.
