Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Spustkuszy,jegobudowaiznaczeniewkontekściewieków
Byłokilkapowodów,dlaktórychłukpozostawałtakstatycznyiniezmienny
wśredniowieczu,podczasgdykuszazmieniłasiętakznacząco.Podstawo-
wymczynnikiembyłoto,żekuszamiaławięcejelementówmożliwychdo
zastąpienia,modernizacjiiulepszeń.Wyzwalacze,orzechyczyłęczyskabyły
różnymiczęściamikuszy
,któreumożliwiałyeksperymenty
34
.Kuszabyłatakże
stosunkowonowąbroniąwporównaniudodługiejhistoriiłuku,którasięga
dziesiątektysięcylatprzednasząerą,więcniepowinnodziwić,żewciążsię
rozwijała
35
.
WdrugiejpołowieXVw.zaczętostosowaćdwuosiowymechanizm.Leczmi-
motojegostarszyjednoosiowyodpowiednikstosowanorównieżoboknow-
szychrozwiązań.Dwuosiowymechanizmspustowy
,jaksamanazwawskazuje
miałdodatkowyelementumiejscowionynaosi.Systemtenwymagałuzbrojenia
elementupośredniego,zanimzamekmógłzostaćzaryglowany.Osobaobsłu-
gującakuszę,posiadającądwuosiowymechanizm,bypoprawniezaryglować
zamekmusiałapociągnąćzasznurekwystającyzwnętrzagniazdamechani-
zmulubprzyinnychegzemplarzachużyćszpili(klucza),któryprzywkładaniu
wprzeznaczonydotegootwór(zazwyczajwdolnejczęściłożapodorzechem)
popychałdodatkowyelementryglującdźwignięspustowąiunieruchamiając
orzech.Czynnośćtawydłużałaitakjużdługiprocesładowaniakuszy
,jednak
dawałaonadużogładsząpracędźwignispustowej,któraprzywysokichna-
ciągachniewymagałaużyciadużegonacisku,comiałodużywpływnacel-
ność.Kusznikdziękirozłożeniuprzeciążeńnadwieosie,niemusiałszarpać
zaspust.Gładkiezwolnieniezamkajakidawałdwuosiowysystem,przekładał
sięnawiększąprecyzjęstrzału.Innązaletątegosystemubyławiększatrwa-
łość.Byłotak,ponieważsiłynaciskuwywieraneprzezcięciwęrozkładałysię
nawięcejelementów,cozmniejszałowycieraniesięmateriału,zktóregobyły
wykonaneposzczególnepodzespołymechanizmu
36
.
34
T
.Grabarczyk,Broństrzelczapiechotyzaciężnejwlatach1471–1500,„FoliaHistorica”2000,
67,s.153.
35
36
S.Gorman,op.cit.,s.216.
Ibidem,s.144.
17
