Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KacperNowak
kuszajestniemalcałkowicieoklejonapłytkamizbiałegoporoża,matypowy
jednoosiowymechanizmspustowyzwyżejwymienionąblokadą.
Dźwigniespustowewykonywanozestali,żelaza,mosiądzu,brązu,atakże
zkościlubporoża,gdzieteorganicznemateriałybyłybocznymiokładzinami
żelaznegordzenia
32
.
Sposóbdziałaniamechanizmujednoosiowegobyłbardzoprosty:
‒
Ryglowaniezamka:Orzechustawionywodpowiedniejpozycjipodczas
napinaniacięciwybyłprzezniąpopychanydotyłu,gdyobróciłsięono90
stopni,dźwigniaspustowadziękisprężynieryglowałasięnablokadzie
orzecha.Wtedyobróconyorzechustawionybyłwpozycjiwktórejmożna
oprzećcięciwęna"palcach".Bełtukładanomiędzydwomapalcamiorze-
chatak,bydotykałcięciwy.Wtensposóbkuszabyłanapiętaiwkażdej
chwiligotowadooddaniastrzału.
‒
Oddaniestrzału:Cięciwanapieranaorzech,orzechnapieranadźwignię
spustową.Kiedystrzelecnaciskanadolną(wydłużoną)częśćdźwigni,ta
krótszawysuwasięzblokadyznajdującejsięworzechu.Wtymmomen-
ciecięciwawprawiaorzechwruchobrotowydziękisilezgromadzonej
włęczyskuinastępujestrzał.
MechanizmjednoosiowymożnaspotkaćwwielukuszachzXVw.np.weg-
zemplarzupóźnogotyckiejkuszyrycerzaAndreasaBaumkircherazokoło1460-
1470roku.Zabytektenwyposażonyjestwmalowanyłukkompozytowynaktó-
rymwidniejejegoherb,kościółorazdom.Nabrzuścułukuwidaćżółtepro-
mienienazielonymtle
33
.
Podkoniecśredniowieczawprowadzanokilkanowychtechnologiimechani-
zmówzwalniającychcięciwę.WXViXVIw.zaczętoopracowywaćnowewyzwa-
lacze,coraztodoskonalszeizarazembardziejskomplikowane.Kuszebyłybro-
niącieszącąsiędużymzainteresowaniem,arzemieślnicyodpowiedzialniza
ichwykonaniedokonywaliciągłycheksperymentów,wprowadzająccorazto
nowszerozwiązaniawsposobiedziałaniaibudowiemechanizmówspustowych.
32
H.Richter
,op.cit.,s.24;DenkmalpflegeinBaden-Wurtenberg.http://archiv.ub.uni-heidel-
berg.de/artdok/721/1/Gross_Spannhaken_2005.pdf[dostęp:11.06.2020].
33
Autor:Matchlock,http://www.vikingsword.com/vb/showthread.php?t=7516&page=3&pp
=30&highlight=crossbow[dostęp:11.06.2020].
16
