Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RosjaiCzeczenia-stulecianienawiści
13
osadzeniewGroznymprorosyjskiejekipy,któranatychmiastpodpisałabyumo-
węfederacyjnązRosją.GdypuczzakończyłsięklęskąiwrezultacieJelcyn
musiałprzystaćnaprawnąfikcję(umowafederacyjnazostałazawarta31marca
1992roku,wśródjejsygnatariuszyniebyłoCzeczenii,mimotoKonstytucjaFR
wymieniałająjakojedenzpodmiotówfederacji),nagle,wmaju1992roku,
Moskwadokonałapolitycznegozwrotuostoosiemdziesiątstopniipodpisała
bezprecedensoweporozumieniezDudajewem.Najegomocywycofałazobszaru
Iczkeriiswojąarmię,przekazującwczeczeńskieręcewiększośćjejuzbrojenia.
Latem1994rokuszefFSK,SiergiejStiepaszyn,przekonałJelcyna,iżjest
wstanieprzeprowadzićwGroznymzbrojnąoperację,wwynikuktórejobali
Dudajewa.25listopada1994rokuoddziałyopozycyjnej,promoskiewskiej
TymczasowejRady,wsparteprzezprzebranychrosyjskichżołnierzywyposażo-
nychwhelikoptery,czołgiitransporteryopancerzoneFR(sprzętbyłpozbawio-
nyrosyjskichoznakowań),dokonałyszturmunaGrozny.SiłyDudajewarozbiły
atakującychiwzięłydoniewoli70rosyjskichżołnierzyioficerów.Wtakiej
sytuacji,30listopada1994rokuJelcynpodpisałściśletajnydekretnr2137-s
9,
któryoznaczałrozpoczęcieprzygotowańdozbrojnejinterwencji
10.
ProjektinwazjizakładałrównoczesneuderzenienaCzeczenięztrzechstron
siłamiokoło40tysięcyżołnierzy
11.Przewidywano,iżcałaoperacjazostanie
przeprowadzonawsiedemdni–miałtobyćblitzkriegorężarosyjskiego
12.Ce-
lemgłównymuderzeniamiałobyćzniszczeniewojskDudajewaiopanowanie
Groznego.WedługdanychFSK,oddziałyczeczeńskieliczyłyod11do12tysię-
cyżołnierzy–takwięcstosuneksiłkształtowałsięjak3,5:1nakorzyśćwojsk
inwazyjnych
13.
Wniedzielę,11grudnia1994roku,osiódmejnadranem,rosyjskiekolumny
inwazyjneprzekroczyłygraniceCzeczenii.„Atakbyłwykonanywyjątkowo
nieudolnie”
14.Wrezultaciewciągupierwszejdobyoperacjasięzałamała.Zja-
wiskodezercjiprzybrałomasowerozmiary.Szacujesię,iżponad700oficerów
9P.Grochmalski,WojnawCzeczenii[w:]W.Malendowski,Sporyikonfliktymiędzynarodowe.
Aspektyprawne,Wrocław2000,s.272.
10TakżeStanisławCiesielskiuważa,iżfiaskotejpróbyobaleniaDudajewabyłojednązgłów-
nychbezpośrednichprzyczyn,którespowodowały,żeJelcynzdecydowałsięnawojnę–patrz:
S.Ciesielski,Rosja–Czeczenia.Dwastuleciakonfliktu,Wrocław2003,s.256.
11Z.Czarnota,Z.Moszumański,Czeczenia94–95,Warszawa1995,s.20;D.Remnick,
Zmartwychwstanie,Warszawa1997,s.279;N.N.Nowiczkow,W.J.Sniegowskij,A.G.Sokolow,
W.J.Szwariew,Rossijskijewoorużennyjesiływczeczenskomkonfliktie:analiz,itogi,wywody,
Pariz–Moskwa1995,s.23;B.Strumiński,Czeczenia-IczkeriaiCzeczeńcyokiemjęzykoznawcy,
maszynopis,s.77.TakżeCarlottaGalliThomasdeWaalokreślająliczebnośćrosyjskichwojsk
inwazyjnychwpierwszymokresiewojnyna40tysięcyżołnierzy–patrz:C.Gall,T.deWaal,
Chechnya.ASmallVictoriousWar,London1997,s.173.
12B.Strumiński,op.cit.,s.75.
13Ibidem,s.76;N.N.Nowiczkow,W.J.Sniegowskij,A.G.Sokolow,W.J.Szwarew,op.cit.,
s.38,41;Z.Czarnota,Z.Moszumański,op.cit.,s.19.
14Z.Czarnota,Z.Moszumański,op.cit.,s.23.
