Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1020Podstawowezależnościimetodybadańwłaściwościreologicznych
17
płynów.WukładzieSIjednostkąszybkościścinaniajests
-1.Naprzykładszyb-
kośćścinaniawtrakciezwilżaniaustjestrównaokoło50s
-1,domowyrobotku-
chennypracujewzakresieszybkościścinaniaod100do1000s
-1.Wzrostszyb-
kościścinaniawzależnościodtypupłynupowodujezmniejszenielubzwięk-
szenielepkości.Czaspowodujewytworzeniewniektórychpłynachtzw.historii
ścinania,oznaczato,żelepkośćwtakichprzypadkachzależyodtego,czypróba
przedrozpoczęciempomiarupozostawaławspoczynku,czybyłapoddawana
ciągłemuścinaniu(Macosko,1994).
Parametrylepkości
Lepkość,charakteryzującawłaściwościpłynówzwiązanezoporemwywoła-
nymścinaniemzależyodsiedmiuodrębnychparametrów(1.7):
η
=funkcja(,
STCMP
γ
-
,)
t
,
,
,
,
(1.7)
gdzie:
S
-fizykochemicznewłaściwościmierzonejsubstancji;
T
-temperatura;
C,M,P-stężeniesubstancjirozpuszczonejorazjejmasamolowaipanujące
ciśnienie.
Praktycznie,zależnośćlepkościodtemperaturyjestwartościąodwrotnie
proporcjonalną.Czasamiwtrakciepomiarówlepkościobserwujesięwzrostlep-
kościpodczaswzrostutemperatury.Spowodowanejesttoprzemianamifizyko-
chemicznymizachodzącymiwbadanympłynie,np.sieciowaniempolimerów,
gdyższybkośćreakcjisieciowaniajestwprostproporcjonalnadowzrostutempe-
ratury.Wtakimprzypadkuoznaczenialepkościnależyprowadzićwstabilnych
warunkachpozakończeniuprzemian.Zależnośćlepkościodtemperaturyjest
ważnymparametremtechnologicznym.Częstoświadomiepodwyższasiętem-
peraturępłynówwceluobniżenialepkościiusprawnieniaprocesów.Wprak-
tyceobserwujesięnieliniowywzrostlepkościpłynuwrazzewzrostemstęże-
niasubstancjirozpuszczonej(rys.1.6).Stężeniesubstancjimatakżewpływna
właściwościprzepływu.Podobniejakstężenie,wzrostmasymolowejpowoduje
wzrostlepkości.Masęmolowąniektórychbiopolimerów(chitozan)charaktery-
zujesięprzezpomiarylepkości.Lepkośćwiększościcieczywzasadziejeststała
wzakresieciśnienia0-10MPa,dlategowpływciśnieniajestczęstopomijany
podczaspomiarówwłaściwościreologicznychżywności(Macosko,1994).
Ciekłeproduktyspożywczetworządwaukładypłynów.Jednągrupętworzą
soki,koncentraty,wktórychnierozpuszczalneskładnikiścianykomórkowejsą
zawieszonewwodziezawierającejrozpuszczalneskładniki,takiejak:cukry,kwasy
organiczneisolemineralne.Drugągrupęstanowiątakieproduktyjak:majonezy
