Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3
Stosunekdogmatykówprawakar-
negodokoncepcjidwupostacio-
wości
prawno-karnie
doniosłego
błędu
Beztruduzauważyćmożna,żetym,coróżnicujewskazaneuję-
cia,jestichodmiennystosunekdokoncepcji(zasady)dwupo-
staciowościbłędu.WujęciuprzedstawionymprzezW.Woltera
rzeczonąkoncepcjęsięprzyjmuje,gdytymczasemwujęciuau-
torstwaJ.Giezkastanowczosięjąodrzuca.
Jakwiadomo,poprzezkoncepcjędwupostaciowościbłędu
wyrażasiępogląd,żebłądludzkimożeprzejawiaćwdwóch
postaciach,mianowiciewpostacitzw.nieświadomościorazw
polegaćmawyłącznienanieuświadamianiusobieprzezczłowieka
prawdziwegoobrazuotaczającejgorzeczywistości,druganato-
miastmapolegaćnatakimjejprzezczłowiekapostrzeganiu,
któretemuobrazowinieodpowiada.
Wpolskiejnauceoprawiekarnymwypowiedzi,wktórych
bliżejcharakteryzowanobyomawianepostaciebłędu,należądo
rzadkości.WzasadziejedynieW.Wolterpoświęciłimwiększą
uwagę14.
13Zob.W.Wolter,Funkcja...,s.13,gdzieautorwprostwskazał,że
wprzypadkudwupostaciowościbłędumamydoczynieniaz:fl(...)zagad-
nieniemnieświadomościibłędnymwyobrażeniemczyprzekonaniem(uroje-
niem)”.
14Zob.jednakżerównieżZ.Ćwiąkalski,Błąd...,s.64in.,gdzieautor
m.in.stwierdził,że:flPrzezflnieświadomość”przyjęłosięrozumiećsytu-
ację,kiedywwyobraźnisprawcyistniejeflmniej”niżwrzeczywistości,zaś
oflurojeniu”mówisię,kiedywwyobraźnisprawcyistniejeflwięcej”niż
wrzeczywistości.Oczywiścietookreślenieflilościowe”maprzedewszyst-
kimcharakterumownyizależyodpunktuodniesienia.Wzorcemstajesię
wtymprzypadkurzeczywistośćijejstan.Zrównympowodzeniemmożna
powiedzieć,żeświadomośćbłądzącegopodmiotuwsposóbnieadekwatny
odzwierciedlatęrzeczywistośćipowoduje,żewwyobraźnisprawcyistnieje
cośinnegoniżwrzeczywistości.Pojawiasięjakiśelement,którywrzeczywi-
stościniewystępuje,lubteżsięniepojawiajakiśelement,wrzeczywistości
występujący”.
17
