Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Biologiaatrakcyjnościczłowieka
Zyskigenetyczne(pośrednie)czerpiesamicawtedy,kiedydobórpłciowyutrwala
takiecechysamca,którezapewniająsukcesreprodukcyjnypotomstwadziękidziedzi-
czeniujegocech,zwiększającychzdolnośćprzeżyciaiskutecznośćrywalizacjiopart-
neraseksualnego.GenykodującetecechywuproszczeniunazywasięHdobrymige-
nami”(Cartwright2000,KrebsiDavies2001,GangestadiScheyd2005;zob.jednak
podrozdz.1.3.3.2).Wtymprzypadkuwybórpartneraokreślanyjestterminemdoboru
pośredniego.Jejistotąjestgenetycznakorelacja(np.zpowoduplejotropii)międzyce-
chąfenotypowąpreferowanąprzezsamiceacechamisamca(niejakoukrytymi),które
przyczyniająsiędolepszejjakościbiologicznejpotomstwa.Samicebędąwięcdoko-
nywałybiologicznieuzasadnionegowyboru,maksymalizującegoichftness(Kokko
iin.2003).
Zyskipozagenetyczne(bezpośrednie)osiągasamicawsytuacji,kiedydobór
płciowyopierasięnatychcechachsamca,którewsposóbbezpośredniprzyczyniają
siędomaksymalizacjiftnesssamicy.Cechamitymimogąbyćnaprzykładzdolności
rodzicielskiesamcai/lubjegozasoby(np.bogatewpokarmterytorium)zabezpiecza-
jącebytpotomstwuisamicy.Procesdoborupartnerskiegoopartegonacechachbez-
pośredniozwiększającychjejżyciowysukcesreprodukcyjnyokreślanyjestterminem
doborubezpośredniego(Kokkoiin.2003).
PodziałzyskównaHgenetyczne”iHpozagenetyczne”,jakiemożeosiągnąćsa-
micawybierającodpowiedniegopartnera,choćstosunkowoprzejrzysty,jestjedynie
pewnymuproszczeniem.UtożsamiaonoHdobregeny”zwysokąkondycjągeno-
typowąifenotypowąosobnika,którezapewniająprzeżycieireprodukcję.Atrybu-
tomtymniejakoprzeciwstawianecechyświadcząceodużychzasobachosobnika
wpływającychnainwestycjerodzicielskieipartnerskie.Zapewniająonekorzyści
określanemianemHpozagenetycznych”.Sugerujetobrakzwiązkuosiąganychzys-
kówzwyposażeniemgenetycznympartnera,cobardzoczęstoniejestprawdą.Nie-
wątpliwązaletąomawianegopodziałujestjegoprostota.Należyjednakzaznaczyć,
żerównieżcechyumożliwiającenaprzykładnagromadzenieodpowiedniodużych
zasobówpokarmowychmogąmiećznaczącąkomponentęgenetyczną.Naprzykład
wykazano,żepreferowanyprzezkobietywysokistatusspołeczno-ekonomiczny
mężczyznyjestdodatnioskorelowanyzinteligencją(HerrnsteiniMurray1994,Cha-
morro-Premuzic2007),acechatajestsilnieuwarunkowanagenetycznie(Chamor-
ro-Premuzic2007).Podobnienieuzasadnionemożebyćkategoryczneoddzielanie
koncepcjidoboruucieczkowegoFisheraodteoriiwskaźnikówjakościbiologicznej
osobnika.Wrzeczywistościobiekoncepcjemogąoddziaływaćnaprocesydoboru
płciowegopoprzezspecyficzneinterakcjepojawiającesięwokreślonychwarunkach
(podrozdz.1.3.3.).Porównaniedziałaniaproponowanychmechanizmówdoboru
płciowegoprzedstawiononarycinie1.1.
Abywybórsamcazdobrymigenamibyłtrafnyizwiększałftnesssamicy,powi-
nienbyćopartynaokreślonychrzetelnychsygnałach,informującychowysokiejjako-
ścibiologicznejsamca.Zgodniezzałożeniamihipotezydobrychgenów,markerem
wartościsamcamożebyćornamentpłciowy(Cartwright2000).Pojawiasięjednak
pytanie,dlaczegomiarodajnymwskaźnikiemjakościosobnikamabyćdrugorzędo-
wacechapłciowa,rozwiniętatakbardzo,żewekstremalnychprzypadkachupośle-
dzażywotnośćsamca.Próbąodpowiedzinatopytaniejesthipotezaupośledzenia