Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
BrunonHołyst,EwelinaWojtera
zkierownictwemlubwspółpracownikami(wwynikuobrażania,niedoceniania,
pomijania)charakteryzowalisięwiększymryzykiemzapadnięcianachorobę,
lubwiększymryzykiemjejnawrotu.45
Donajbardziejpatogennychczynnikówpracyzaliczasiętzw
.partycypację,
którapoleganadopuszczaniupodwładnych,aczasamiwręcznakłanianiu,do
współdziałania,udziałuwdecyzjachiwponoszeniuodpowiedzialności.46To,
cozzałożeniamanaceluoptymalizacjępracyistosunkówmiędzyludzkich,
wniesprzyjającychokolicznościachmożespowodowaćskutkiprzeciwnedo
zamierzonych.Realizacjazadaniapartycypacjimożebyćpowodemosobistej
urazy,bezpodstawnychobawinadmiernychreakcjinapięciaemocjonalnego
czybehawioralnego.Toostatnieprzejawiasięcharakterystycznymspięciem
wformieusztywnionejpostawyciała,mimikiigestykulacji.Nacałymświe-
ciepartycypacjajestuznawanazamiaręDucywilizowania”stosunkówpracy,ale
jednocześniezajednoznajtrudniejszychzadań.Wielukierownikówniemogąc
musprostaćpraktykujepartycypacjępozorowaną.Jednakzpsychologicznego
punktuwidzeniapartycypacjapozorowanapowodujereakcjepracowników
jeszczemniejprzychylneniżsilnyautokratyzm.
Przezwieluautokratycznychkierownikówutrzymywaniepoprawnychkon-
taktówzpodwładnymijestuznawanezastratęczasuiźródłozbytecznychkon-
fliktów
.Naprzykład,awansowaniepracownikównaukowychnieobciążonych
funkcjamiadministracyjnyminastanowiskaniepołączonezfunkcjamikierow-
niczymi,pociągazasobąminimalnązmianęwobowiązkachpracy.Natomiast
awansowaniepracownikównaukowychzajmującychsiębadaniami,wdrożenia-
miibezosobowymzarządzaniemnastanowiskawymagającepełnieniafunkcji
kierowniczychpowodujedrastycznezmianywobciążeniupracą.Zauważono,
żeawanstakiwiążesięzzaburzeniamiwieńcowymi,szczególniewśródosób
zpoczuciempilnościczasu.
Wsytuacji,gdypracownikjestbłędniepoinformowanyoswoichobowiąz-
kach,nieposiadajasnościcodocelówpracy,nieposiadapewności,codoza-
kresuiodpowiedzialnościzapowierzonefunkcje,mamyczęstodoczynieniaze
zjawiskiemniejednoznacznośćroli.Badaniaprzeprowadzonewgrupieochot-
nikówzłożonejzinżynierów,naukowcówipracownikówadministracyjnych
ujawniły,żeniejednoznacznośćroliwywołujesilneniezadowoleniezpracy,
wzrostnapięćemocjonalnychorazbrakwiarywewłasnesiły.47
Choćniejednoznacznośćrolipowodujewdużejmierzezaburzeniazdrowia
psychicznego,tojednaklicznedowodyświadcząotym,żewpływaonarów-
nieżnazaburzeniazdrowiafzycznego.Naprzykładpracownicyadministracji
45M.Frankenhauser:Underloadandoverloadinworkinglifeoutlineofmultidisciplinaryapproach.
“JournalofHumanStress”1996,nr2,s.35-46.
46A.Bańka:Psychopatologia…,op.cit.,s.109.
47R.L.Kahn:Conflict,ambiguityandoverloadthreeelementsinJobstress.“OccupationalMental
Health”1973,t.3,s.11.