Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
doJanczewskiejnastępująco:„Aletenpocząteknudny,bosię
wprowadzaiwprowadza.Naprawdędopierosiębędziepisało,gdy
sięzaczniemiłość”(L,t.2,cz.2,s.118–119).Jesttozgodne
zestetyczną„doktryną”Sienkiewicza,którywątkommiłosnym
wyznaczałwliteraturzezasadniczerole.Irzeczywiście,
wmomenciegdypodstawowymskładnikiemstajesięwutworze
miłośćbohateradoAnielki,ulegamodyfikacjipierwotnezałożenie.
Nie„bezdogmatyzm”,leczraczej„bezwolność”Płoszowskiego
doprowadzagodoklęski.Niewspółmiernośćprzyczynireakcji,
wpływchwilowychnastrojówidepresjikształtujązachowania
bohatera.Ściślej–wielokrotnezaniechaniadziałań.Narrator,
rozbudowującpsychologicznąstronęutworu,ujawniawysoki
stopieńsamoświadomości,cozkoleiprowadzidolicznychwstawek
ocharakterzerefleksyjnym.Zdrugiejzaśstronypojawiająsiędość
liczneosobneepizodyowłasnej,częstozamkniętejnawzór
nowelistycznykonstrukcji.Jednakto,cowpowieściwspierałosię
nadecyzjachwszechwiedzącego,kompetentnegoiobdarzonego
autorytetemnarratoraiprzyczynowo-skutkowejbudowiefabuły,
wfikcyjnymdziennikumusipozostawaćwpozornymukryciu,także
dlanarratora,któryzsamejzasadyniemożewiedziećotym,
costaniesięjutro.
Naschematdziennikowegozapisunakładasięzgodnazregułami
powieścigospodarkaczasem.Ważnepunktywżyciubohatera:
chorobaiśmierćojca,zamążpójścieAnielki,przybycie
Kromickiego,ciążaAnielki,stanowiąwobrębietekstuznaczące
interwałytrwająceodkilkudnidobliskoroku.Zapisydziennika
wtakimwypadkuwypełniająretrospekcjeowłasnej,nierzadko
zdramatyzowanejkonstrukcji,stanowiąceobszerne,
kilkunastostronicoweepizodypowieściowe,połączoneczęsto
zrefleksjami.Rozbudowanietejwłaśnieczęścirefleksyjnejmoże
tworzyćwobrębiedziennikastrukturęeseistyczną,dyskurs
filozoficznybądź–częściej–estetyczny,wynikający
zpodmiotowegocharakterukontaktubohaterazesztukąlub
literaturą.Zdrugiejstrony,pisarzwykorzystałznaczeniowe
ikompozycyjnefunkcjezapisówkrótkich,częstojednozdaniowych,
zawierającychistotnąinformację:„Ojciecmójzmarłdziśnad
ranem”(13marca[1883]),„Kromickidziśprzyjechał...”
(12czerwca[1884]),„Anielkaumarładziśrano”(23listopada
[1884]).Ichlapidarnośćpołączonazmocnymładunkiem
