Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Myhomeismycastle–czylisłówkilkaorozszerzeniugranicobrony...
19
działawobroniekoniecznej,odpierającbezpośrednibezprawnyzamachnajakiekol-
wiekdobrowłasnelubinnejosoby.Wrazieprzekroczeniagranicobronykoniecznej
sądmożezastosowaćnadzwyczajnezłagodzeniekary,anawetodkaryuwolnić(§2).
NiecobardziejrozbudowanąregulacjęzawierałKodekskarnyz1969r.7Wmyśl
art.22tejustawyniepopełniaprzestępstwa,ktowobroniekoniecznejodpierabez-
pośrednibezprawnyzamachnajakiekolwiekdobrospołecznelubjakiekolwiekdobro
jednostki(§1).W§2ustawodawcauściśla,żedziaławobroniekoniecznejwszcze-
gólnościten,ktowystępujewceluprzywróceniaporządkulubspokojupubliczne-
go,chociażbytoniewynikałozobowiązkusłużbowego.Trzebapamiętać,wjakich
realiachspołeczno-politycznychuchwalanoówkodeks.Przeważającarolawłasności
państwowej(społecznej)wminionymustrojupozostałaniebezwpływunabrzmie-
nieprzywoływanegoprzepisu,silnieuwypuklającegodobrospołeczneiporządeklub
spokójpubliczny.Równieżiwtymkodeksie,w§3art.22przewidziano,żewrazie
przekroczeniagranicobronykoniecznej,wszczególnościgdysprawcazastosował
sposóbobronyniewspółmiernydoniebezpieczeństwazamachu,sądmożezastoso-
waćnadzwyczajnezłagodzeniekary,anawetodstąpićodjejwymierzenia.
Tymotosposobemdochodzimydoobecnieobowiązującegokodeksukarnego
zroku1997.Wpierwotnymbrzmieniuustawy,wart.25przewidziano,żeniepopeł-
niaprzestępstwa,ktowobroniekoniecznejodpierabezpośredni,bezprawnyzamach
najakiekolwiekdobrochronioneprawem(§1).Wrazieprzekroczeniagranicobrony
koniecznej,wszczególnościgdysprawcazastosowałsposóbobronyniewspółmier-
nydoniebezpieczeństwazamachu,sądmożezastosowaćnadzwyczajnezłagodzenie
kary,anawetodstąpićodjejwymierzenia(§2).Sądodstępujeodwymierzeniakary,
jeżeliprzekroczeniegranicobronykoniecznejbyłowynikiemstrachulubwzburzenia
usprawiedliwionychokolicznościamizamachu(§3).Pierwszedwazwymienionych
paragrafówzachowałyswojepierwotnebrzmieniedochwiliobecnej.Natomiastza-
cytowany§3przewiduje,żeniepodlegakarze,ktoprzekraczagraniceobronyko-
niecznejpodwpływemstrachulubwzburzeniausprawiedliwionychokolicznościami
zamachu.Pierwotnesformułowanie,żensądodstępujeodwymierzeniakary”ustawo-
dawcazastąpiłzatemzwrotemnniepodlegakarze”
.Sądoweodstąpienieodwymierze-
niakaryzastąpionozatemustawowąklauzuląniekaralności,conależypoczytywaćza
ukłonwstronęofiarprzestępstw,któreniejednokrotnie,przekraczającpodwpływem
wzburzeniagraniceobronykoniecznej,siłąrzeczysamestawałysięprzestępcami.
Trzebapamiętać,żewokółinstytucjiobronykoniecznejniejednokrotnietoczyła
siężywa,politycznadyskusja,coskutkowałopróbamiwprowadzaniazmianwobo-
wiązującymprawie.Naprzełomieroku2014i2015SejmVIIkadencjipracował
nadprojektemustawyozmianieustawy-Kodekskarny.15października2014r.
wpłynąłdoSejmuprojektustawydotyczącyrozszerzeniakataloguprzesłanekwy-
7
Ustawazdnia19kwietnia1969r.-Kodekskarny(Dz.U.z1969r.nr13,poz.94,zezm.)-nieobo-
wiązujący.
