Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wprowadzenie
ilościowymi,tzn.uznania,wynikibadańjakościowychmogąbyć
wrównymstopniupodstawąbudowaniateorii.Uzasadnienietakiego
postulatumogłobyćprzeprowadzonejedyniewramachinnegoniż
neopozytywistycznymodelubadawczego.Stworzenietegomodelu
wiązałosięzaśzprzyjęciemzałożeńkonstytuującychzarównoprzed-
miotbadań,jakisposóbjegopoznawania.Innymisłowy-wyodręb-
nieniesięjakościowejorientacjibadawczejnależytraktowaćjakowy-
razzmianwpostrzeganiuspecyfikiświataspołecznego,możliwości
jegopoznawaniairolibadaczawprocesiepoznawczym,atakżejako
pytanieorolęnaukspołecznychwewspółczesnymświecie.
„Nowe”badaniajakościoweodpoczątkuniejednorodne,
poszczególnemetodyodwołująsiędoróżnychzałożeńteoretycznych
iprzyjmująodmiennesposobyinterpretacjimateriałuempiryczne-
go.Wspólnącechąichgenezybyłaopozycjawobecdominującego
pozytywistycznegomodelubadań.E.Terhart,opisującrozwójbadań
jakościowychwNiemczech,zauważa,żejegopierwsząfazęcharak-
teryzowałokonfrontacyjnenastawieniezwolennikówodmiennych
orientacjibadawczych.
Pojednejstronie„barykady”dążonodookreśleniaspecyfikibadańjakościowych
przezprzeciwstawienieichnegatywnieocenianymbadaniomilościowym,podrugiej
odmawianobadaniomjakościowymwszelkiejwartościnaukowej,godzącsięewentu-
alnienaichheurystycznąużytecznośćweksploracyjnejfaziebadań.(Urbaniak-Zając,
Piekarski,2001,s.20-21,patrzTerhart,1997,s.32)
NowebadaniajakościowenazachodzieEuropyiwUSAbyły
wyrazemniezadowolenia,buntu,pytaniemospołecznąfunkcjęna-
uki.WPolscewbadaniachpedagogicznychporównywalnego„buntu”
isporupomiędzyzwolennikamiodmiennychorientacjibadawczych
niebyłoiwzasadzieniema8.Tenstanrzeczyjestwmoimmniema-
niunastępstwemniedostatkurygoryzmuwempirycznychbadaniach
pedagogicznych,wefekciebrakujerealnieistniejącejpłaszczyzny
sporu.Trudnonaprzykładmówićodominacjiwpedagogicebadań
8Tarelatywizacjawodniesieniudoteraźniejszościoznacza,żemożna
wprawdziezidentyfikowaćpewneprzejawy„sporu”zgłaszaneprzezzwolenni-
kówbadańjakościowych,alebrakujeodpowiedzizdrugiejstrony.