Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Ascezaiwspółczesnośćcharakterystykaprzestrzenibadawczej
23
wy,dowyboru,doreakcji.Jednakżewybieranietego,cowartościowe,
aniejedyniecenne,jestczęstosztukąniełatwą.WszakDważnądys-
pozycjądorealizacjiwartościjestzdolnośćdotrudulubnawetcier-
pieniazwiązanegozrealizacjąwartości.Dyspozycjęmożnanazwać
odwagą”38,ponieważwybieramytrud,wysiłekizaangażowanie,cojawi
sięczęstojakoniezrozumiałe,zaskakująceorazzadziwiające.Jednak-
żeascezapreferujewybórsensowny,któregowalorleżyniepostronie
łatwejdostępności,aleważnościukształtowanejtrwałościątendencji
dopodejmowaniacelowegowysiłku.Wybórwartościtowłaśniewy-
siłek:DDokonanieokreślonegowyborujestwtymświetleindywidu-
alną[ł]próbąodpowiedzinapytania,jakieprzedjednostką[ł]ży-
ciestawia;jestwysiłkiem,abyodpowiadającnatakiepytanianadać
swojemużyciuokreślonysens”39.DNiemawyborubezstrat”40,ale
decydując-zawszetakżerezygnujemy.JednakżeDniechodzituowy-
rzekaniesięszczęścia,radości,przyjemności.Takimodelniemiałby
wielewspólnegozhumanizmem.Chodziowyrzeczeniesięróżnych
wartości«niższych»dlapodstawowych,trwałychwartości«ludzkich».
Itojestwarunekszczęścia.Bo«pełniędóbr»trudnoosiągnąćbezse-
lekcji,wyboru,koniecznejrezygnacji”41.Wybórwartościiascetyczny
wysiłekzdążaniadonichmusibyćugruntowanyosobistymprzekona-
niem;trudnobyłobybowiemdomagaćsięautentycznościwdziałaniu,
któreniezawierałobyprawdziwejsatysfakcjizpodjętegotrudu.Asce-
tycznywysiłekniestoiwsprzecznościzzadowoleniem,ajedyniewyra-
żawłasnąmobilizację,efektuznaniaiwybraniatego,cowartościowe.
WszakDuznawanewartościsprzyjającymwarunkiemdopojawiania
sięokreślonychmotywacji,swoistychdążeńludzkichowyraźnymkie-
runku”42.Wybórwartościnakreślacel,ponieważDniewątpliwiekażdy
człowiekpodlegauznanymprzezsiebiewartościom.Onetostanowią
wektorypostępowanialudzkiegoprzezokreślenieswoistej«siatkipo-
38A.Grzegorczyk,Życiejakowyzwanie,s.244.
39A.Sztylka,Podstawyhumanistycznejsztukiżycia,s.41-42.
40A.Sztylka,Jakstawaćsięhumanistą,WydawnictwoiZakładPoligrafiiInstytutu
TechnologiiEksploatacji,Radom1999,s.88.
41A.Sztylka,Podstawyhumanistycznejsztukiżycia,s.180.
42J.Gajda,Wychowywaćdoprawdy?,WydawnictwoUniwersytetuMariiCurie-
-Skłodowskiej,Lublin1995,s.15.