Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
I.Ascezajakowartośćsamorealizacyjna
iusamodzielniające,niezaśodgradzająceodperspektywimożliwości
wolnegowyboru.
DAsceza,którasłużywyzwoleniuduchowejosobowościiunieza-
leżnieniusięodzmiennychbodźcówzewnętrznych,jestniewątpliwie
czymświelkimigodnymczłowieka”24,uporządkowujebowiempostę-
powanieinadajemuswoistycharakter,rysdojrzałości;zwiększamożli-
wościpraktycznegozastosowaniawewnętrznychsiłienergii,aDwsytu-
acjiudogodnieńcywilizacyjnychniebędąckoniecznądoprzeżyciadaje
[ł]sprawność[ł]orazstajesięważnymelementemwłasnejstrate-
giiżyciowej”25.Aksjologicznierzeczujmując:poprzezokreślonysposób
myśleniaowartościachiukierunkowanieswojegopostępowaniaprze-
konaniemoichobiektywnymsposobieistnieniaczłowiekkształtujeza
pomocątejswoistejtrwałejtendencjipewiendającysięodczytaćwdzia-
łaniu,dążeniowycharaktercelowegoćwiczeniasięwwysiłku.Tenszcze-
gólnycharakterosobistejżyciowejstrategiiopierasiębowiemwdużej
mierzenasamodyscyplinie,nawłasnymwewnętrznymnatężeniusiłtak,
byspośródmożliwościrozmaitychcelówwybieraćcelewartościowe.DTę
ostatniąrolęsamodyscyplinymożnaopisaćnastępująco.Cywilizacjakra-
jówwysokorozwiniętychstwarzaliczneudogodnieniadziałaniaimożli-
wościkonsumpcyjne.Przedczłonkiemspołeczeństwabardzodużodróg
życiowychstoiotworem.Jednakżeskorzystaniezkażdegoudogodnie-
niamożeprowadzić[ł]wkierunkułatwychsatysfakcjilubpozornych
efektów,jeślidziałającynieposiadasamodyscypliny”26.Uwewnętrznie-
niezobowiązań,któreniesąkoniecznością,alewybranąmożliwością,
stanowiniezwyklecennąumiejętnośćascetyczną;niekonieczny,aleitak
zaaprobowanywysiłekascetyczny,zewzględunaswójgłębokiaksjolo-
gicznysens,uaktywniazdolnościświadomościowe,anieresentymental-
ne.DNiektórzyświadomiepodejmująpewneograniczenia,zdobywająsię
napewnąsamodyscyplinę,świadomieuzyskująokreślonemożliwości”27.
Dlategoteżwspółczesnaascezaniejestzaszłościąmającąkonkurować
24P.Węcławik,ProblemresentymentuwfilozofiiMaxaSchelera,w:DFoliaPhilosophi-
ca”,6,1989,s.84.
25A.Grzegorczyk,Kulturaisamodyscyplinajakourzeczywistnienieczłowieczeństwa,
s.23.
26Ibidem.
27Ibidem.
