Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
atomistyczną(Leucyp,azwłaszczaDemokryt)lPierwszymi,którzyzauważyli,iżna
wtłaczaniuregułpoprawnegomyśleniadogłówmożnazarabiać,bylisofiści(Vwlplnlel),
mlinlProtagoras,TrazymachiGorgiaszlIchdziełemjestlogikaspekulatywnalGor-
giaszposunąłsiędotego,żewedługniegonniemanic.Gdybynawetcośbyło,toby-
łobytoniepoznawalne.Alegdybynawetbyłopoznawalne,toitakwiedzyotymnie
udałobysięprzekazać”lOczywiścienieprzeszkadzałomutocałkiembogatourzą-
dzićsięwowejnicościl
Eleacipierwsizwróciliuwagęnaantynomie;niektóreznichsącałkiembanalne
(Achillesiżółw),niektórezato(antynomiakłamcy)mająznaczeniedodzisiajlAnty-
nomiękłamcyprzypisujesięZenonowizKition,miastanaKrecielJakoKreteńczykpo-
wiadaon:nKażdyKreteńczykkłamie!”lCzyZenonmówiprawdę,czynie?Jeślimówi
prawdę,tokłamie(boniekażdyKreteńczykkłamie),jeślizaśkłamie-tomówipraw-
dęlZatemniemożemytemuzdaniuprzypisaćaniprawdziwości,anifałszywości;jest
onozdaniemwewnętrzniesprzecznym-czyliantynomiąwłaśniel
Postacią,którawywarławielkiwpływnażycieumysłowestarożytnejGrecji,był
SokrateslChoćniepozostawiłposobieżadnejspuściznypisanej,tojegowpływna
uczniówinaśladowcówbyłogromnylStosowaneprzezeńmetodyargumentacji(zwa-
nesokratejskimi)sądodziśznakomitymprzykłademrozumowanialogicznegolSto-
sowałonnastępującemetodyrozumowania:
1)metodęindukcjiprostej,
2)metodędialektyczną,
3)metodęelenktycznęl
Metodypierwszaidrugasąformąrozumowaniaindukcyjnego(wychodzenia
odprzykładówjednostkowychdouogólnienia),natomiasttrzeciaznichmożebyć
wyrażonawterminologiiwspółczesnej(nieznanejoczywiścieSokratesowi)wpostaci
(p⇒~p)⇒~p
albo
(p⇒0)⇒~p
ZnaczenietychwyrażeństaniesięjasnewkrótcelMetodytezostałyopisaneprzez
PlatonawnDialogach”l
WażnąrolęwbadaniachnadjęzykiemodegrałaszkołamegaryjskalJejzałożyciel,
Euklides(alenietenodgeometrii),skupiałsięwrazzeswoimiuczniaminaantyno-
miachjęzyka,którewskazywały,jakbardzoczasaminaszeintuicjeodbiegająodrze-
czywistościlJednymzreprezentantówtejszkołybyłFilonzMegary,któryzdefiniował
implikacjęjakofunkcjęprawdziwościowąwsposóbcałkowiciewspółczesny;definicja
implikacjiwykorzystywanaprzeznaspochodziwłaśnieodniegolWedługniegopo-
łączeniedwuzdań(choćbyonajbardziejrozbieżnejtreści)dokonanezapomocąwy-
rażenianjeżelilll,tolll”dajejakowynikzawszezdanieprawdziwe-zwyjątkiemtych
14
