Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
OpracowaniezatytułowaneAnachronicznakastaczynowocześniobywatele?
ProblematykaziemiańskanałamachprasywPolsce(1918–1939)macharak-
terprasoznawczyisłużyrekonstrukcjimedialnegowizerunkuziemiaństwa.Na
przykładziewybranychtytułówukazujesposóbprezentowaniaobecnościzie-
miaństwawżyciupolitycznym,gospodarczymikulturalnym.Czashistoryczny
wybranonieprzypadkowo,ponieważdotyczyłokresu,wktórymporazostatni
ziemiaństwowPolscewystępowałowpostacizwartejelitarnejgrupyspołecznej.
Wówczasnajlepiejuwidoczniłasiępozycjagrupywtaksonomiispołecznejipo-
litycznej.DynamikazmiandokonującychsięprzedodzyskaniemprzezPolskę
niepodległościoraznastępniewtrakcieumacnianiairozwijaniapaństwowości
pozwalałaukazaćczaswzmożonejaktywnościziemiaństwaorazczaswyciszenia,
aniekiedynawetwykluczeniazbezpośredniegozaangażowaniapolitycznego.
Dychotomicznypodziałspołeczeństwawedługschematuelita–pospólstwomiał
podbudowęwndługimhistorycznymtrwaniu”.Ziemiaństwo,należącenodwiecz-
nie”doelityspołecznej,charakteryzowałosięstosunkowowysokimpoziomem
wykształcenia,kultury,posiadaniemdóbrmaterialnychiwpływówwewnątrz
państwaoraznatereniemiędzynarodowym.Byłodysponentemwładzypolitycz-
nejiekonomicznej.WPolsceniepodległej,wrazzlikwidacjąprzywilejówro-
dowychimajątkowychorazwprowadzeniemrównościpolitycznej,ziemiaństwo
musiałodokonaćredefinicjiswojegomiejscairoliwypełnianejwmłodympań-
stwie.
Warstwaziemiaństwabyłaniejednorodna.Pojęcieziemianinaobejmowało
członkagrupyzróżnicowanejprzestrzennie,społecznieizawodowo,ekonomicz-
nieikulturalnie.Stratyfikacjagrupybyłaznaczna:odzaściankowegoziemianina
hreczkosiejapoziemianinaarystokratę.Mieściłysięwtymkwestiespołeczne,
gospodarczeizawodowemającezwiązekzposiadaniemmajątkuziemskiego,za-
mieszkaniemnawsiipozyskiwaniemdochodówzrolnictwa,jakrównieżkwe-
stiesymboliczno-kulturowezwiązanezposzlacheckąprzynależnościąrodową.