Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Cechyskandalipolitycznych
Wdrugimpodejściuzauważasię,żewsensieznaczeniowymgranicamiędzy
obomapojęciamijestdośćpłynna.Wrezultacieaferęiskandaluznajesię,nietylko
wopiniipublicznej,zaokreślenianatylebliskie,żemożnajezesobąutożsamiać.
Wtymkontekściewartozwrócićuwagęnasposób,wjakiistotęskandaluująłJohn
B.Thompson.Wskazałon,żeokreślenietoodnosisiędodziałańlubwydarzeń,
którestanowiązłamanieobowiązującychnorm.Istotnejest,abynaruszenieistnieją-
cegoporządkuipowszechnieaprobowanychzasadzainteresowałoiwywołałoodpo-
wiedniąreakcjęopiniipublicznej
45
.Występekprzestajebyćzatemtajemnicą;mają
dowiedziećsięoniminniludzie,którzybędąwyrażaćswojeoburzenie.Autorcha-
rakteryzujeskandal,alepodaneprzezniegocechyodnosząsiętakżedoafer.Jeszcze
bliższyutożsamianiuobupojęćwydajesięniemieckisocjologDirkKäsler.Zakładał
on,żeskandalpolitycznyformalnieprzedstawiakonikt,wktórymchodziowła-
dzęjejpodział,sprawowanie,kontrolęilegitymację46.Zdanietomogłobyrów-
niedobrzesłużyćdoopisaniaaferylubstanowićfragmentjejszerszejdenicji.
Napotrzebyniniejszejpracyautorzyzdecydowalisięprzyjąćobapojęcia,trak-
tującjejakobliskoznaczne,izałożyli,żemożnajestosowaćwymiennie.Podobne
podejściedominujewewspółczesnejliteraturzeprzedmiotu47.
23
Cechyskandalipolitycznych
Wskazaćmożnanakilkacech,którecharakteryzująskandalepolityczne.Należyje
intepretowaćtakżejakowarunki,którepowinnywystąpić,abydanasprawamogła
zostaćuznanazaskandal.Pierwszymznichjestpublicznepotępienie.Dochodzi
doniegozasprawąmediów:nałamachgazet,wtelewizji,radiuczyInternecie.
45J.B.Thompson,op.cit.,s.28.
46D.Käsler,SkandalalsDPolitischesTheater”.ZurschaupolitischenFunktionalitätpolitischerSkan-
dale,[w:]AnatomiedespolitischenSkandalsł,s.308.
47Namarginesieteoretycznychrozważańnatematistotyaferyiskandaluwartozwrócićuwagę
naprzyrostekHgate”,przypomocyktóregostygmatyzowanookreślonedziałaniawpolitycejako
zasługującenaszczególnepotępienie.DołączanieHgate”dorzeczownika,nazwylubnazwiskakoja-
rzonegozaferąmiałowzmacniaćprzekaz,żeskandaltenstanowipoważnenaruszenieobowiązują-
cychnorm.JakopierwszymiałuczynićtoWilliamSarewspółpracownikoskarżonegowaferze
Watergatez1972r.amerykańskiegoprezydentaRichardaNixonaiautorjegoprzemówień.Wten
sposóbchciałumniejszyćznaczenieprzestępstw,którychmiałdopuścićsięjegobyłyszef.Śladem
Sare’aposzłymedia,którenaderchętniekorzystałyztegoinstrumentujęzykowego.Odnoszenie
godowydarzeń,którezaledwiedzieńwcześniejujrzałyświatłodzienne,spotykasięzcorazczęst-
sząkrytyką.JednymzorędownikówwalkizHgejtmaniączyteżHgejtyzacjążyciapolitycznegojest
wspomnianyJohnB.Thompson,którytendencjędonadużywaniategosuksutłumaczysyndromem
skandalu.Pogońzasensacją,będącąefektemkonkurencjinapolumediówipolityki,uznajeon
zaprocessamoodnawialny,kreującykolejneskandale.OkrokdalejidzieDavidMarshzredakcji
dziennikaHTheGuardian”,dlaktóregodopinanieHgate”do(zbyt)wielusytuacjisamowsobiejest
skandalem(Gategatescandal).Zob.D.Marsh,Mindyourlanguage,1II2010,https://www.theguar-
dian.com/commentisfree/2010/feb/01/gate-language-scandal-cliche(31XII2020);Nicniepowstrzyma
konstrukcjizDgate,https://www.antykorupcja.gov.pl/ak/czy-wiesz-ze/6856,Nic-nie-powstrzyma-
konstrukcji-z-quotgatequot.html(31XII2020).SzerzejoaferzeWatergatezob.C.Bernstein,
B.Woodward,Wszyscyludzieprezydenta,przeł.zang.P
.Tarczyński,Warszawa2014.