Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Alienacjaspołecznawdobieglobalizacjił
2.Alienacjawmyśliegzystencjalistów–Heidegger,TillichiSartre
RichardSchachtpochylasięnadtematemalienacjispołecznejwkontek-
ściefilozofiiegzystencjalnej,koncentrującsięnateoriachMartinaHeideggera
(1889-1976),PaulaTillicha(1886-1965)iJeana-PaulaSartre)a(1905-1980).
Schachtwskazuje,żewśródtreścipozostawionychprzezdwóchostatnichmyśli-
cieliwidocznesąstrictemarksowsko-heglowskieinspiracje28.Jakonastępców
tychżeegzystencjalistówSchachtwymieniaGabrielaMarcela(1889-1973),
KarlaJaspersa(1883-1969)iAlbertaCamusa(1913-1960).To,coichłączy,
tozgodnośćcodotego,żewprzypadkuwyalienowaniaświatjawisięludzkości
jakoobiektzewnętrzny,niezwiązanyznią.Człowieknieczujerelacjizeświatem
izprzedmiotami,któresięwnimznajdują.Egzystencjalistycznamyślzwrócona
kualienacjijestbardzorozległa,przyjrzęsięzatemteoriomwymienionychjuż
filozofów,którzyjązapoczątkowali.Takżeoni,podobniejakMarks,inspirowali
sięHeglem.
TerminalienacjaniepojawiasięczęstowrozważaniachHeideggera,jednak
jegomyśldotykawsposóbbezpośrednitegokonceptu.Filozofwyrażagom.in.
poprzezokreślenie
autentyczność,biorącpoduwagę,iżoznaczaonapewnąjakość,napodstawiektó-
”
nieautentyczność”29.Wartowyjaśnićzatem,czymjestta
rejstwierdzićmożna,czyzjawiskoalienacjizachodzi.WedługHeideggeraauten-
tycznośćto
domość-człowieksampodejmujedecyzjezwiązanezjegożyciem,aponadto
”
autozdeterminowana”egzystencja,czylitaka,którącechujeświa-
zdajesobiesprawęzeswojejkondycjijakoistotyludzkiejwświecie,czylim.in.
ztego,żeumrzeiżejestodpowiedzialnyzaswojeczyny30.
egzystencjajestzaśzdeterminowanaprzezodgórnienarzucanespołecznenormy
”
Nieautentyczna”
ikonwenanse,którymjednostkapoddajesiębezpróbpodawaniaichwwątpli-
wość31.Wartopodkreślićkwestiępodejściaczłowiekadośmierciwobliczuprzy-
toczonychdefinicjiautentycznościibrakuautentyczności.Heideggertwierdzi,
żepełnezaakceptowanieiuznaniefaktu,iżżyciedobiegakońca,jestwarunkiem
termisusedextensivelybyTillich,inhisSystematicTeology,andbySartre,inhisrecentCri-
28
R.Schacht,Alienation,Anchorbooks,NewYork1970,s.205.
”
Andwhilethe
tiqueofDialecticalReason,theirusesofitintheseworksarenotdistinctively«existential»,
butratherderivefomHegelandMarx”.
29
Ibidem,s.208.WtekścieSchachtainauthenticity,wjęzykuniemieckimuneigent-
lichkeit.
andgivenbydecisionsandchoiceswhicharetrulyone’sown(eigene),andaremadeinfull
30
Ibidem,s.208-209.
”
«Authentic»existenceisself-determinedexistence,shaped
awarenessofthefundamentalconditionsofhumanlife(e.g.,havingtodie,beingresponsiblefor
whatoneisanddoes)”.
terminedbyimpersonalsocialexpectationsandconventions,andwhichexhibitsasystematic
31
Ibidem.
”
«Inauthentic»existenceisexistencewhichisabsorbedinthepresent,de-
refusaltofaceuptotheabove-mentionedconditions”.
