Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rozwojutendencjiarchitektonicznychpanującychwówczasnaziemiachru-
skich.DlategoteżWoroninnazywatęcerkiew„nowymtypembudownictwa
sakralnego”iwnioskuje,żewielkisobórzostałzbudowanynaprzełomielat
20i30-tychXIIwieku,2.OznaczałobytonietylkouściśleniedatacjiCho-
zierowa,aleteżopowiedzeniesięzapowstaniemmonasteruwłaśnieokoło
roku1130.
Cerkiewmonasterskaśw.św.BorysaiGlebazostałaprawdopodobnie
zbudowanaprzezmistrzaJana,tegosamego,którybyłbudowniczymgłów-
nejcerkwimonasteruPrzeczystejBogurodzicy.Posiadałatrzynawy,po-
dzielonewewnątrzsześciomasłupami.WedługKułaginawcerkwibyłytrzy
absydyisień.Absydybocznebyłyjakby„wpisane”wgrubośćściany,główna
absydamiałakształtpółokręgu.Kopułacerkwibyłapodtrzymywaneprzez
dwieparysłupów.Dwapozostałesłupywyznaczałysień,nadktórąumiesz-
czonebyłychóry.Freskiwewnątrzświątyniprzedstawiałyświętych,mę-
czennikóworazżołnierzy.Uwagębadaczyzwracałyszczególniefresknie-
znanegoświętegozksięgą,orazfreskprzedstawiającypostaćżeńską,praw-
dopodobnieśw.Paraskiewę.Cechącharakterystycznązdobnictwacerkwi
jestdużailośćornamentów.Częstopowtarzanyjestmotywczerwonych
kwiatównadługichjasnychtłach.Monumentalność,stylitechnikafresków
zbliżonebyłydotradycjibizantyjskiejorazzdradzaływspólnecechyzfres-
kamicerkwiśw.ZofiiwKijowie,s.Jednakznawcysztukizwracająuwagęna
istotnąróżnicęwrozmieszczeniukompozycjiicechpostaciprzedstawia-
nychnafreskachcerkwiBorysaiGlebawPołocku,cojestodejściemod
wzorcówkijowskich.Różnicetezbliżająfreskicerkwiborysoglebskiejdo
freskówbałkańskich,awszczególnościbułgarskich.
Wartozauważyć,żeI.Chozierow,azanimN.N.Woronintwierdzili,iż
cerkiewtamiałatylkojednąabsydę.Myśltazostaławysnutawoparciuorę-
kopisI.Chozierowa.Wrękopisietymmożnabyłoprzeczytaćo„niemożli-
wościustaleniadokładnejformyiliczbyabsyd,zpowoduzbudowaniawich
,2Н.Н.Воронин,Бельчицкиеруины,s.17.
,sА.А.Селицкий,ЖивописьПолоцкойземли,s.59–69;А.М.Кулагін,Праваслаўныя
храмы,s.282;Память.Полоцк,s.76.
57
