Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Tytułemwstępu
11
sięczasopisma(przedewszystkimDPolityka”,DTvorba”,Dhorizont”),jakicałą
seriępublikacjidrugiegoobiegu.Wobejmującymobszernąsiećskojarzeńempi-
rycznymbogactwienaczołowysuwająsiękategoriaDwspólnegoeuropejskiego
domu”,forsowanaodpołowylat80.przezMichaiłaGorbaczowa,orazkategoria
dysydenckiejDEuropyHelsinek”,którejdefinicjazamykałasięwposzanowa-
niuprawczłowiekaidążeniudopokoju,czyteżwreszciekategoriaDEuropy
Środkowej”rozumianejjakowspólnotakulturowawspecyficznychnarodowych
odsłonach.Jednaktonieimponującailośćaniteżrodzajedyskursywnychodnie-
sieńdoEuropywróżnychprzestrzeniachkomunikacyjnychkonstytuująpracę
ChristianaDomnitza.Pytaniem,któreprowadziautoraprzezniemal400stron,
jesttooichwzajemneinterakcjeikonkurencyjnośćsferyoficjalnejiopozycyj-
nej.InteresujągowynikająceztegotransformacjewyobrażeńnatematEuropy,
alerównieżtransformacjeuczestnikówtychdebatiichroliwdanympaństwie.
Wtychdynamicznychinterakcjachautordopatrujesiębowiemfunkcjilegity-
mizacyjnych,procesówtożsamościowych,wreszcieantycypacjidebateuropej-
skich,którezdominowałyprzestrzeńśrodkowoeuropejskąpo1989r.Podobnie
jakpozostaładwójkabadaczyodkrywaianalizujeonrolęnarodowegosamo-
określeniaitożsamościwodniesieniudoEuropy.Kolejnym,pozaotwartością
definicyjnąiszerokąbaząźródłową,wyzwaniemzdajesięnapierwszyrzutoka
postulowanaprzezautorachęćuwzględnieniakontekstów,wjakichpowstawały
iwybrzmiewałyposzczególnepublikacje.Jakbowiemmożnauchwycićprze-
strzeniekomunikacjiwpaństwachozaostrzonymrygorzecenzorskimizniemal
kompletniekontrolowanąprzestrzeniąpubliczną?Bysiędoniejzbliżyć,autor
odważniezaadaptowałhabermasowskiepojęciesferypublicznej,dywersyfikując
jedlapotrzebanalitycznychnasferęreprezentatywnąialternatywną.Pierwszą
kategoriąobjąłprzestrzeńwładzypaństwowejijejkontrolinadkomunikacją.
Drugąsubsumowałpublikacjepodziemneiniezależne.
Punktostatni.Obfitairóżnorodnawswoimcharakterzebazaźródłowa
zawszejestwyzwaniemdlaspójnościnarracji.Celemzachowaniapewnejprzej-
rzystościautorświadomiepoddałjąswoistejtypologizacji,porządkującźródła
wtrzygrupy:oficjalnejpublicystyki,dogmatycznychnarracjikomunistycz-
nychwsferzeoficjalnejidebateuropejskichwprasiepodziemnej.Jednakkate-
goryzując,nieoddzielałichodsiebie,aleobserwowałianalizowałichinterak-
cje,byocenić,jakkomunikacyjnienasiebiewpływały,zmieniającistniejące
strukturysferpublicznych.
EfektempracyChristianaDomnitzajestniemal400-stronicowapublikacja,
zimponującymaparatemźródłowym.Niejesttoksiążkadlaniewymagającego
czytelnika.Zmuszaonabowiemdonieustannejkoncentracjiizaangażowania
intelektualnego.Jejtreśćinarracjasąintegralniezakorzenionewniemieckim
dyskursieakademickim,coprzekładasięnastronęstylistyczną.Jejprzełożenie
najęzykpolskibyłobezwątpieniadużymwyzwaniem,zktóregojednaktłu-
maczeiredaktorwyszlizwycięsko.Jejzaślekturabędziedlaczytelnikazpew-
nościądużymzyskiempoznawczym.
