Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Definicjeryzykasystemowego
17
problemypłynnościowe,wrezultaciezagrażającstabilnościwsystemielubna
rynkachfinansowych16.
Innymprzykłademdefinicjiryzykasystemowegowsystemiepłatniczymjest
definicjaBankuRezerwyFederalnej(FED).Zgodniezniąryzykosystemowe
możesięzmaterializować,jeśliuczestnikwysokokwotowegosystemupłatnicze-
goniejestwstanielubniezamierzauregulowaćswojejpozycjidebetowej.Wsy-
tuacjibrakurozliczeniainstytucjekredytującetakibankmogąrównieżniebyć
wstanieuregulowaćzobowiązań.Problemymogąsięwtensposóbprzenieść
nainnychuczestnikówsystemupłatniczego,instytucjepozasystemem,anawet
nacałągospodarkę17.
WedługSchwarczaryzykiemsystemowymmożnanazwaćryzyko,któreozna-
czaszokekonomicznywywołanypaniką(lubwinnysposób)narynkulubwin-
stytucjifinansowej,wnastępstwiektóregozostajeuruchomionyproceskolejnych
upadłościlubwystępująznaczącestratydlainstytucjifinansowych,skutkujące
dużymiwahaniamicennarynkachfinansowychorazwdostępiedokapitału18.
Zgodnieztądefinicjąsamospowolnieniegospodarczeniejestryzykiemsyste-
mufinansowego.Ryzykosystemowejestspowodowanenakładaniemsięryzyka
ijegokumulowaniemsię,bezmożliwościrozproszenia,cowynikazhomogeni-
zacjirynkuipodobnychreakcjijegouczestników
.
DeBandtiHartmanopisująryzykosystemowewkontekścieprawdopodo-
bieństwawystąpieniazdarzeńsystemowych,kiedydotkniętenimi(takżepo-
średnio)instytucjeogłaszająupadłośćwrezultaciepoczątkowegoszoku–mimo
żebyłyexantewypłacalne19.Podobniedziejesięwprzypadkurynkówdotknię-
tychniekorzystnymizdarzeniamisystemowymi.Wdefinicjiryzykasystemowego
Davisapojęcietooznaczaprzenoszenieszokówizaburzeńzjednejczęścisystemu
finansowegonacałysystemidoprowadzaniedoglobalnegokryzysu20.Zatem
nawetniewypłacalnośćiupadłośćindywidualnychinstytucjifinansowychmoże
przekształcićsięwkryzyscałegosystemufinansowego.Wtymujęciuryzykosys-
16
CorePrinciplesforSystemicallyImportantPaymentSystems,CommitteeonPaymentandSettlement
Systems,BIS,2001,s.5.
17Krajem,gdziedokonanopróbyprecyzyjnegoujęciazasadiwarunków
,któremusząbyćspeł-
nione,abyuznać,żezaistniałasytuacjaniesiezesobąryzykosystemowe,jestUSA.Od1991r.,kiedy
wprzepisachdotyczącychFDICuwzględnionopojęcie„ryzykasystemowego”,ojegopojawieniusię
decydująwspólniewładzewszystkichinstytucjisafetynet.NapisemnywniosekZarząduFDICorazZa-
rząduRezerwyFederalnejSekretarzSkarbupokonsultacjizPrezydentemdecyduje,żeistniejepoważ-
nezagrożeniedlagospodarkilubstabilnościsystemufinansowegoiupoważniaFDICdoreakcjipoza
zasadąnajmniejszegokosztuorazpodejmowaniadziałańlubudzieleniapomocyproblemowejinsty-
tucjifinansowejdlauniknięcia,bądźograniczenianiekorzystnychefektówpowstałejsytuacji.Innymi
słowy–ryzykosystemowepojawiasięwtedy
,gdybrakdodatkowej(pozagwarantowaną)ochrony
deponentówmożemiećpoważneniekorzystnekonsekwencjedlagospodarkilubstabilnościfinanso-
wej.Por.PolicyStatementonPaymentsSystemRisk,BoardofGovernorsoftheFederalReserveSystem,Wa-
szyngton,30.05.2001;FDICIA,TheFederalDepositInsuranceCorporationImprovementAct,1991;G.Kauf-
man,P.J
.Wallison,TheNewSafetyNet,RegulationMagazine,2001.
18S.L.Schwarcz,SystemicRisk,DukeUniversitySchoolofLaw,GeorgetownLawJournal,nr1,
2008,s.14.
19O.DeBandt,P
.Hartman,SystemicRisk:ASurvey,ECBWorkingPaper,nr35,2000.
20E.P
.Davis,Debt,FinancialFragilityandSystemicRisk,Oxford,1992,s.117.