Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Procesgospodarowaniasurowcamirozpoczynasięodpracposzukiwaw-
czych,poprzezwydobywaniekopalin,ichprzetwarzanieikierowanienarynek,
ażpoutylizacjępowstałychwkażdymztychetapówodpadów.Możliwośćuję-
ciaproblematykigospodarowaniasurowcamimineralnymijestdwojaka.Popierw-
sze,zakresanalizymożekończyćsięnaetapie,gdysurowiecmineralnyjest
traktowanyjakogotowyproduktskierowanydosprzedaży.Podrugie,wkom-
pleksowymujęciumożnabadaćgospodarkęsurowcamiwcałymzakresieodich
pozyskania,poprzezetaptraktowaniaichjakosurowcadoprodukcji,ażdoosta-
tecznejpostaciodpadu.
Gospodarkasurowcamimineralnymikorzystawszerokimzakresiezodpo-
wiednioprzystosowanychmetodbadawczychlicznychdyscyplinnaukowych.
Głównązasadąipriorytetem,azarazemsyntetycznymkryteriumocenypowinno
byćdługoterminowebilansowaniesurowcówmineralnych,prowadzoneprzez
kolejnelata,ażdouzyskaniaszeregówczasowychodpowiednichwartości,wy-
starczającodługich,abymożnabyłoustalićistniejącytrendrozwojowyproduk-
cji.Tozkoleipowinnopozwolićnapodjęciekrokówzmierzającychdokorekty
tegotrenduzawszetam,gdziecechadługookresowejracjonalnościniewystępu-
jelubwystępujewograniczonymzakresie.Wsensieekonomicznympodejmo-
waćpowinnawszczególnościaspektpieniężnejwycenyzasobów,bowiempo-
przezwartośćwyrażonąwpieniądzumożliwajestpełnaekonomicznaocena
ihierarchizacjasposobówgospodarowaniazasobami.
Ponadtogospodarkatamadwaaspekty:
1.Aspektmikroekonomicznejracjonalnościrozumianejjakoindywidualna
kalkulacjapodmiotu,którydążącdoosiągnięciawłasnychcelów,działa
zgodnielubprzeciwkoszerzejrozumianejracjonalnościwykorzystywania
zasobów.Wtymobszarzekwestiązasadnicząjestwłaściwypoziomcensu-
rowcóworazperspektywyichkształtowaniasięwprzyszłości.
2.Aspektmakroekonomicznyrozumianyjakokrajowybilansgospodarkisu-
rowcamimineralnymi,bieżącemonitorowaniesposobówichwykorzysty-
wania,określenieprognoziperspektywkształtowaniasiępoziomucen
wprzyszłości.
Wtymsensieracjonalnośćeksploatacjizłóżmadwiepłaszczyzny.Pierwsza,
ocharakterzeogólnym(nadrzędnym)oznaczakoniecznośćzapewnieniazrów-
noważonegorozwoju.Drugazkoleijestracjonalnościąindywidualną,która
oznacza,żezłożejestprzedmiotemzagospodarowania,gdyjestźródłemdocho-
dówdlapodmiotueksploatującego,wyższychodsumynakładówponiesionych
natoprzedsięwzięcie.Gdybytepłaszczyznybyływzględemsiebiezbieżne,
wówczaswzakresiegospodarowaniazasobamisurowcowymiistniałbyniemal
samoistnymechanizmzapewniającyichefektywnąalokację.Takjakspecy-
ficznącechąkapitałujestjegolokowaniesięwtychpodmiotach,którezapew-
29