Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
7
iwjakisposóbkulturaromantycznaiuprzywilejowanyprzez
niąsystemwartościwpłynęłynastrukturęifunkcjetejbi-
blioteki.
Analizaiinterpretacjabibliotekijakotekstukulturyro-
mantycznejwgłównymzamierzeniubadawczymmasłużyć
konstrukcjimodeluszlacheckiejbibliotekiprywatnej,który
byłrealizowanyprzezwszystkichuczestnikówówczesnejkul-
tury,leczkażdyczyniłtonamiaręswychmożliwości.Oznacza
to,żekażdabibliotekaszlacheckauczestniczyławtworzeniu
romantycznejkulturyksiążki,alejednocześniebyłaprzeztę
kulturęnieustannieformowanazgodniezuświadomionymi
bądźnieuświadomionymi(alenie„wyimaginowanymi”)cela-
miwspólnoty.
Sądzę,żedopierozbadaniezjawisktypowych,jakiwyjąt-
kowych,pozwoliwłaściwieocenićpolskąkulturęksiążkiwXIX
wieku.Temucelowimasłużyćwieloaspektowyopisiinterpre-
tacjawszystkichzbiorówbibliotecznychPiotraMoszyńskiego,
którepodwzględemstrukturyipełnionychfunkcjiutworzyły
modelbibliotekiszlacheckiej–modelwystępującywkręgach
zamożniejszegoziemiaństwa.Jestemprzekonana,żeniektó-
reelementyromantycznegowzoruużytkowaniaksiążkiibi-
bliotekipozostaływświadomościPolaków–niejakorelikt,
leczżywysposóbmyśleniaoprzeszłości,powinnościachwobec
kraju,wymaganiachstawianychsobie,ambicjachlokowanych
wmłodzieży,wyborachświatopoglądowychipolitycznych.Bi-
bliotekajestbowiemmiejscem,wktórymwidocznesąpróby
zrozumieniaświataiznalezieniawnimmiejscadlasiebie.
BibliotekaMoszyńskiegowsferzeorganizacjiifunkcjiroz-
wijałasięjakoprzejawówczesnejspołecznejpraktykiwza-
kresiegromadzeniaksiążekiinnychbibliotecznychkolekcji
specjalnych.Praktykakształtowaniabibliotekipodlegała
zmianomiwzoryoświeceniowewolniejlubszybciejustępowa-
łymiejscawzoromromantycznejkultury.Rekonstrukcjęowej
praktyki,zktórejczerpaliiktórąwspółtworzyliwłaścicielebi-
bliotek,umożliwiłaanalizaporównawczaoświeceniowegoko-
lekcjonerstwaorazokoło300ziemiańskichimieszczańskich
bibliotekdziałającychwXIXwieku.Analizaporównawczapo-
zwoliłanawskazaniecechcharakterystycznychdlapolskiego
użytkowaniaksiążkiibibliotekiwdobieromantyzmu.
