Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
41.Lasyizarośla–definicje,cechydiagnostyczne,funkcje
Zaroślaodgrywaływprzeszłościmniejsząrolę.Rozpowszechniłysięone
wdużejmierzenaskutekfragmentacjikompleksówleśnych.Pojawiłysięwtym
czasiezbiorowiskaniezwiązanezbrzegiemlasów,leczwystępującenaporzu-
conychużytkachzielonych,wkamieniołomachiinnychwyrobiskach,namie-
dzach,przypłotach,przydrogachitd.Krzewynietworząwówczascharakterys-
tycznegooszyjka,alepowierzchnięmniejlubbardziejwyrównanego,łukowato
spiętrzającegosięokapusplątanychzesobągałęzi.Runotakichzbiorowiskrów-
nieżmacharakterprzejściowyiskładasięzgatunkówokrajkowych,łąkowych,
murawowychorazruderalnych.Brakjestwtakimrunieniemalzupełniega-
tunkówleśnych.Powodujetobardzomałazdolnośćtychgatunkówdorozprze-
strzenianiasięiizolacjaprzestrzennazarośli.Jeślizbiorowiskasąpozostałością
podawnymlesie,togatunkileśnemogązachowaćsięwcieniukrzewówwiele
lat.Imzaroślastarszeibardziejustabilizowane,tymichbogactwogatunkowe
jestwiększe;wwarunkachPolskiteostatnieformyzaroślinależądorzadkości
ipowinnypodlegaćochronie.
Funkcjelasówizarośli
Przezfunkcjelasuizaroślinależyrozumiećmożliwośćświadczeniadlaspo-
łeczeństwadóbrocharakterzematerialnyminiematerialnym.Przydatność
wokreślonejdziedziniezależyodtypuzbiorowiskaisposobujegobieżącego
użytkowania.Inaczejbędzieocenianynaturalnyolsniżgospodarczybórso-
snowydocelówprodukcjileśnej,ochronywódczywypoczynku.Funkcjelasu
podlegałyprzemianomwprzeszłościzależnieodsposobugospodarowania,
ate–odsytuacjispołeczno-gospodarczej.Lasyspełniajądodziślicznefunk-
cjedlawielugałęziprzemysłu.Wnowoczesnej,wielofunkcyjnejgospodarce
leśnejzmierzasiędozrównoważonegorozwoju,cooznaczawuproszczeniu,
żenienależyprzedkładaćcelówgospodarczychnadochronęprzyrody.Wiele
powierzchnilasówtoobszarypodlegająceochronie,ważneostojeróżnorod-
ności.Zarośla,mimoiżpełniąniemniejistotnąfunkcjęwkrajobrazieniżlasy,
spotykanesąpowszechniejwwybranychregionachiprzeważniepowstajądość
przypadkowo.Najczęściejwykształcająsięsamorzutniewmiejscachczasowo
zaniedbanych,pozbawionychpielęgnacji,apoparulatachzaroślatakiesąnisz-
czone.Wnaturalnymkrajobrazieodgrywająochronnąrolęwmiejscach,gdzie
zewzględówsiedliskowychluborograficznych(stromezbocza,stanowiskazbyt
wilgotneizbytsuche,powierzchnieniszczoneprzezkręiwodypowodziowe,
polanywlasachzniszczonychprzezogieńlubwiatr,obszarypowyżejgórnej
granicylasu)drzewaniesąwstanietrwalesięosiedlićiwykształcićformację
leśną.Sątojednaknaogółniewielkieprzestrzenie.Bardzorzadkospotykasię
powierzchniestarychskupiskkrzewówpochodzeniaantropogenicznego,regu-
larnieodtwarzanych.Jedyniewrejonachzagrożonycherozjąwtradycyjnym
rolnictwiezachowałysięzwyczajedługotrwałegopielęgnowaniazarośli.