Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
LászlóBruszt
Trzeciespojrzenienatękwestięrozwinęliciba-
członkowskichselektywniepoznawaliróżne
dacze,którzyzakwestionowalidominujące,pań-
elementykoncepcjiwielopoziomowegozarzą-
stwocentrycznerozumieniepolitykieuropejskiej
dzaniazapośrednictwemróżnorakichsposo-
izajęlisiębadaniemróżnegorodzajuformwłą-
bówwsparciaoferowanychprzezUE.Wlatach
czaniasięaktorówpoziomuterytorialnego(sub-
90.niektóreeuropejskieprogramy–iunijniin-
-national)orazaktorówniepublicznychwprojek-
struktorzypojawiającysięwrazznimi–kładły
towanieiwdrażaniepolityki.Wtympodejściu,
nacisknaniejasnązasadępartnerstwapomiędzy
opartymczęściowonaanalizieewolucjipolityk
aktoramiwystępującyminaróżnychpoziomach
związanychzfunduszamistrukturalnymi,treść
państwa.Zkoleiinnezwodniczoakcentowa-
izakresobecnościregionównaareniekrajowej
łyznaczeniedecentralizacji,zapominającotym
iponadkrajowejuznanozazmiennewyjaśniane.
drobnymszczególe,żewewnętrznaorganizacja
Niezakładano(inieuznawano,żezostałotowy-
terytorialnapaństwapozostajewgestiipaństw
kazane)jednolitegowzorcaregionalnegozaan-
członkowskichiniebyłaczęściąwarunków
gażowaniasięwponadregionalnąpolitykę.Oile
uczestnictwafunduszachstrukturalnych,ukie-
wprzypadkupierwszegopodejściamowabyła
runkowanychprzedewszystkimnazarządzanie
o„decentralizacji”władzypaństwowej,adrugie-
rozwojemterytorialnym(Keating2006).Różne
goodystrybucjiwładzy,otylenatemattrzeciego
dwustronneformywsparciaibliźniaczepro-
konkluzjebyłybardziejostrożne.Naciskkładzio-
gramytakżedostarczałyprzyszłympaństwom
nonazanegowaniemonopoluwładczegodecy-
członkowskimwyznawców,byniepowiedzieć
dowaniarządówkrajowych,pojawianiesięnowe-
ewangelistów,Jacques’aDelorsa–komisarza
goizmianędotychczasowegoukładumożliwości
KomisjiEuropejskiej,którydopełniłw1988r.
orazograniczeńregionów,kreowanegoprzezeu-
reformęunijnychprogramówrozwojuterytorial-
ropejskąintegrację,atakżezróżnicowaniesposo-
nego.OdnoszącsiędoideiEuropyRegionów,
bów,wjakieregionywykorzystałytemożliwo-
wyznawcyideitrzeciejdrogi,rozwiniętejprzez
ści(Hooghe1995;1996;Hooghe,Marks2001;
KomisjęDelorsa,niemartwilisiętakbardzo
Bache1998;1999;Keating2001).Takiepodej-
odecentralizację,jakopromowaniekoncepcji
ściepozwoliłodostrzecdecentralizacjęwczęści
partnerstwa,któredotyczyłodystrybucjiwładzy
przypadków,dystrybucjęwładzywinnychlub
międzykrajowychiregionalnychgraczynapo-
teżtegorodzajuzmiany,którepodważałymono-
luprogramowaniawdrażaniaimonitorowania
polrząduwpozostałych.
rozwoju.Cowięcej,jakowarunekodpowiednie-
Teodmienneperspektywykoegzystowały,cza-
gorozdzieleniawładzyuznawalioniipromowali
samiwzajemniewzbogacającsposóbakademic-
regionalne(ilokalne)programyupodmiotowie-
kiegoipolitycznegomyśleniaoobecnejipoten-
nia(empowerment),polegającenapodnoszeniu
cjalnejroliregionówwEuropie.Czasamidialog
umiejętności,poziomuorganizacjiizdolności
międzytymipodejściamiprowadziłdonarasta-
dodziałaniaaktorówpoziomuregionalnego.Do
nianieporozumieńikakofonii.Wielopoziomowe
końcalat90.KomisjaEuropejskakładłanacisk
zarządzanie(MultilevelGovernance–MLG)by-
namgliściezdefiniowanekoncepcjewielopozio-
łojednązkoncepcjiprzyczyniającychsiędote-
mowegowspółzarządzaniai„regionalizmu”2.
goczęściejniżinne.Częstobowiemdosyćswo-
bodnieużywalijejpolitycyibadaczedoanalizy
2TakjakHughesiinniprzedstawilitowksiążceore-
każdegoztrzechpotencjalnychi/lubaktualnych
gionalizmieieuropeizacji,wieluurzędnikówKomisji
procesównakreślonychpowyżej:zmianywza-
Europejskiejpopierałobardziejzdecentralizowaneza-
rządzaniuterytorialnym,przepracowaniafor-
rządzanie,będącpodwpływemopracowaniaHooghe’a
mułyzarządzaniarozwojemterytorialnymczy
iMarksanatematwielopoziomowegozarządzania,
teżodejściaoddecyzyjnegomonopolurządu,co
pociągałozasobąwłączeniesięregionówwpro-
wadzeniepolitykiwtakiejczyinnejformiena
wktórymwskazywanonasilnąkorelacjęmiędzyregio-
nalnąorientacjąprogramówstrukturalnychasilnymza-
rządzaniemregionalnym.DlategoDyrekcjaGeneralna
KEodpowiedzialnazarozszerzenieUEstałasięadwo-
wielujejpoziomach.
katemzasadypartnerstwawunijnejpolityceregionalnej
Wokresieprzedakcesyjnymlokalniiregional-
jakonajlepszejpraktykidlakrajówakcesyjnych.„Celem
niaktorzywprzyszłychwschodnichpaństwach
stałosięrozwinięciewielopoziomowegozarządzania
6
