Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Politykaapolitykapubliczna
39
Polisjestzarazemprzestrzeniąotwartą:możebyćposzerzanaiwzbogacana.
Atooznaczastwarzaniedodatkowychmożliwościdziałaniapodmiotówpoli-
tycznych.Niesąwięconezmuszonedościeraniasięwzamkniętejprzestrzeni
społecznej,dowalkioograniczonąpulępolitycznychzasobów.Znakomitym
przykłademtego,żekomunikacjaspołecznamożeposzerzaćprzestrzeńnaszej
aktywnościigenerowaćnowezasobyrozwojowe,jestInternet.Tworzyonnie
tylkonowąprzestrzeńekonomiczną,wktórejmożnainwestowaćiczerpaćzyski,
produkowaćiświadczyćusługi,sprzedawaćikupowaćcoeksponujeGrzegorz
W.Kołodko(2001)aletakżeprzestrzeńobieguinformacjiiopinii,generowa-
niawiedzyiformowaniaobrazuświata,dziękiczemumożnałatwiejrozpoznać
imobilizowaćdostępnezasoby,awkonsekwencjirozwiązywaćproblemy
istymulowaćrozwój.
Dobryiciekawyprzykładpozytywnegowpływudebatyobywatelskiejna
rozwiązywaniezłożonychproblemówspołecznychpodajeAmartyaSen(2002:
173):„Wieleświadectwprzemawiazatym,żegwałtownyspadekstopyprzy-
rostunaturalnegowbardziejwykształconychstanachIndiizostałwznacznej
mierzespowodowanypublicznymidyskusjaminatematszkodliwegowpływu
wielorództwanazdrowiemłodychkobietoraznaogólnąsytuacjęspołeczeństwa.
JeśliwstanieKeralaczyTamilNaduzacząłupowszechniaćsiępogląd,żedzisiaj
szczęśliwarodzinatorodzinaniewielka,wdużejmierzestałosiętakzasprawą
otwartychdyskusji.DzisiajwKeralistopaprzyrostunaturalnego(1,7)jestzbli-
żonadobrytyjskiejczyfrancuskiej,aniższaodchińskiej(1,9);efekttenuzy-
skanobezuciekaniasiędoprzemocy,główniezasprawąwykreowanianowych
wartości,wczymogromnąrolęodegrałdialogpolitycznyispołeczny”.Autor
dodaje(ibidem:238),żepozytywnyefekt,osiągniętybezprzymusuiprzemocy,
uzyskanowIndiachbezskutkówubocznych,któreujawniłysięwChinach,m.in.
wpostacizwiększonejśmiertelnościdziecipłciżeńskiejiczęstszychaborcjipło-
dówtejpłci.
Istnieniepolisoznaczawięc,żezachowaniepodmiotówpolitycznychniejest
wyłącznieelementemwalkiowładzę,zero-jedynkowejgrypolitycznej.Polisto
takżeprzestrzeńdeniowanawtokudyskursuonowychproblemach.Inaczej
rzeczujmując,możnapowiedzieć,żepolisjestotwartąprzestrzeniąproblemową
(open-endedproblem-space),wktórejformowane(konstruowane)sąstruktury
polityczneipodejmujesięaktywnośćtechniczno-polityczną.
Polisjestkonstytuowanazjednejstronyprzezspołecznądebatę,zdrugiejzaś
przezuznanewdanymspołeczeństwienadrzędnenormyregulującejejfunkcjo-
nowanie.Poliskreujezarazemwspólnotęobywatelskąrozumianąjakospołecz-
nośćtych,którzytymnormomsiępodporządkowująiuczestnicząwichumac-
nianiu.
Polisjestprzestrzenią,wktórejgenerowanesąilegitymizowaneuzasadnienia
dladziałańpolitycznychiwktórejrodząsięnoweideeiinicjatywysystemowe.
Dobrymprzykłademtejfunkcjipolismogąbyćdwieodmiennewizjeposocja-