Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
15
romanistówwkontekścieprzypadkówmającychzwiązekztematem
pracy,zwracałamuwagęnamożliwośćinterpolacji.
Wśródomawianychprzezemnieźródełliterackichnajistotniejsze
wydająsiędziełaMarkaTulliuszaCycerona,zwłaszczamowy:Pro
Tullio,ProSestioiProMilone.Bardzocennymźródłemokazałysięteż
ControversiaeSenekiRetora,naktóreostatniodoktrynazaczęłazwra-
caćuwagę14.Wykorzystałamrównieżpracehistoryków:Swetoniusza,
VelleiusaPaterculusa,Plutarcha,Appiana,KasjuszaDiona,Valeriusa
Maximusa,atakżeNoctesAtticaeantykwarystyAulusaGelliusa–nie-
kiedydoprzedstawieniatłahistorycznego,kiedyindziejdlauzupeł-
nieniaobrazu,którywyłaniałsięzeźródełprawnych.Wzestawianiu
wszystkichtychźródełpomocnebyływydawnictwasłownikowe15.
Szczegółowywykazwszystkichwykorzystanychtekstówźródło-
wychznajdujesięwkońcowejczęścirozprawy.
Chronologiczniezakrespracyobejmujeniemalcałyokresrozwoju
prawarzymskiego–odwczesnejrepubliki(wydanieUstawyXII
Tablic)doczasówcesarzaJustyniana.Wrozprawiepojawiająsiętak-
żeodniesieniadotzw.legesregiae,niemajednakpewnościanizgod-
nościwdoktryniecodotego,czyfaktyczniebyłyoneźródłemprawa
epokikrólewskiej,czyteżdopierookresurepubliki.
Tam,gdziebyłotomożliwe,oddzieliłamanalizętekstówliterackich
odanalizyźródełprawniczych.Wwiększościprzypadkówźródłanie-
prawniczepoprzedzałychronologicznietejurydyczne(wyjątkiemsą
tutzw.legesregiaeiprzepisyUstawyXIITablic),dlategozostałyone
omówionejakopierwsze.
Przedmiotemmojegozainteresowaniastałysięprzypadki,wktó-
rychpraworzymskiedopuszczałoużyciesiły.Celemanalizyźródełjest
wykazanie,żetodozwolenieumożliwiadoszukiwaniesiępoczątków
instytucjiobronykoniecznejjużwarchaicznymprawierzymskim,
atakżeukazaniejejrozwoju.
14Por.J.MISZTAL-KONECKA,‘Incestum’wprawierzymskim,Lublin2007;A.TARWACKA,
RomansandPirates:LegalPerspective,Warszawa2009.
15TotiusLatinitatisLexicon,red.A.FORCELLINI,Patavii1805;H.HEUMANN,E.SECKEL,
HandlelexikonzudenQuellendesrömischenRechts,Graz1958;J.SONDEL,Słownik
łacińsko-polskidlaprawnikówihistoryków,Kraków2006;OxfordLatinDictionary,
red.P.G.W.GLARE,Oxford2007.
