Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Teoretyczneaspektyinternacjonalizacjiprzedsiębiorstw
17
WedługkoncepcjiobszarówwalutowychR.Z.Aliberamiejscewyborupro-
dukcjizależyodpozycjiwalutyiwysokościcławróżnychkrajach.Przedsię-
biorcyobserwująteróżniceipodejmująodpowiedniedecyzje,biorącpoduwagę
stopieńryzyka(główniekursowegoipolitycznego)dokonaniazagranicznych
inwestycjibezpośrednich.Wzwiązkuztymstrumieniezagranicznychinwesty-
cjibezpośrednichpłynągłówniezkrajówosilnejwaluciedokrajówosłabszej
walucie[201,s.23-24].
AutorteoriikosztówtransakcyjnychR.Coasesformułowałtwierdzenie,
zgodniezktórympodstawąwyznaczaniazakresówzadańwykonywanychsa-
modzielnieprzezprzedsiębiorstwoniepowinnybyćuwarunkowaniatechnolo-
giczne,alewysokośćkosztów,któremusząbyćponiesionenaprzeprowadzanie
transakcjiwewnątrzorganizacjilubpomiędzyprzedsiębiorstwaminarynku.
WpóźniejszymokresietakiekosztyzostałynazwaneprzezD.Williamsona
kosztamitransakcyjnymiizdefiniowanejako„komparatywnekosztyplanowa-
nia,adaptacjiinadzorunadwypełnianiemzadańwróżnychstrukturachzarzą-
dzania”[283,s.15].Wanaliziekosztówtransakcjiuwzględniasięrównieżko-
rzyścipłynącezewspółpracyzinnymiprzedsiębiorstwami,naprzykładograni-
czeniekosztówstałychimożliwośćzróżnicowaniaofertyproduktowej.Wprzy-
padkumiędzynarodowychinwestycjizagranicznychwteoriikosztówtransak-
cyjnychuwzględniasięzarównowiększąodległość,różnicekulturoweczyna-
wetodmiennyjęzykjakoczynnikizwiększającekosztytransakcji,jakiwystępu-
jąceróżnicecenczynnikówprodukcji.Wrazzkomplikowaniemsięprocesu
produkcjiiwzrostemzróżnicowaniaprofiludziałalnościrosnąkosztykoordyna-
cji,akosztytransakcjistająsięrelatywnieniższe.Skłaniatoprzedsiębiorcówdo
korzystaniawwiększymzakresiezusługdostawcówikooperantów.Współcze-
snetendencjedodezintegracjidziałalnościprzedsiębiorstwmiędzynarodowych
sąspowodowanespadkiemkosztówtransakcji,wynikającymzmalejącychkosz-
tówtelekomunikacjiitransportu,orazrozwojemtechnologiiumożliwiającej
efektywnąprodukcjęwmałychseriach[7,s.96].
TwórcateoriioligopolistycznejreakcjiF.T.Knickerbocker,badając187
międzynarodowychprzedsiębiorstwamerykańskich,zauważyłwystępowanie
efektunaśladownictwa,czylilokowaniainwestycjiróżnychkonkurentówwtych
samychmiejscach,cojestprzejawemobronyswojejpozycjiiniedopuszczenia
donadmiernychzyskówktóregośzrywalinanowymrynku[234,s.120-121].
WlatachsiedemdziesiątychXXwiekuJ.H.Dunningstwierdził,żeniemoż-
nawyjaśnićinternacjonalizacjiprzedsiębiorstwawramachjednejteorii.Zapro-
ponowanaprzezniegokoncepcjastanowizatemdośćszerokieujęcieproblemu
umiędzynarodowienia,będącpołączeniemteoriimonopolistycznejprzewagi−
wyjaśniającej,dlaczegoprzedsiębiorstwapodejmująinwestycjenaobcychryn-
kach,teoriilokalizacji−opisującejczynnikidecydująceopodjęciuwdanym
krajuinwestycjibezpośrednichorazteoriiinternalizacji−określającej,zapomo-
cąjakichmechanizmówprzedsiębiorstwauzyskująkorzyścinaobcychrynkach,