Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
1.Teoretyczneaspektyinternacjonalizacjiprzedsiębiorstw
Ostatniowyjaśniasięteżkorzyścipłynącezhandlumiędzynarodowego,
wskazującnaźródłaprzewagikonkurencyjnejprzedsiębiorstwikrajów.Konku-
rencyjnośćkrajuwedługM.Portera[210,s.191-244]należymierzyćwydajno-
ścią,oznaczającąwartośćprodukcjiwytworzonejzwykorzystaniemjednostki
pracyikapitału.Abysprostaćkonkurencjinarynkuświatowym,firmykrajowe
powinnysięspecjalizowaćwprodukcjitychtowarów,którewytwarzajązwięk-
sząwydajnościąniżfirmyzagraniczne,aimportowaćtedobraiusługi,któresą
produkowanezmniejsząwydajnościąniżzagranicą.Takastrategiaimportu
ieksportupowodujewzrostśredniegopoziomukonkurencyjnościwgospodarce.
Uogólniającswojąanalizę,M.Porterprzedstawiłczterydeterminantyprzewagi
konkurencyjnej,którymisą:strategia,strukturaikonkurencjanarynkukrajo-
wym,uwarunkowaniazwiązanezczynnikamiwytwórczymi,charakterpopytu
krajowego,występowaniegałęzipokrewnychiwspierających.
1.2.2.Teorieopartenamiędzynarodowymprzepływiekapitału
Kolejnągrupęteoriiwyjaśniającychzjawiskointernacjonalizacjiprzedsię-
biorstwstanowiąteorieopartenamiędzynarodowymprzepływiekapitału.Zali-
czasiędonichmiędzyinnymiteorie:cyklużyciaproduktuR.Vernona,obsza-
rówwalutowychR.Z.Alibera,kosztówtransakcyjnych,oligopolistycznejreak-
cjiF.T.Knickerbockera,monopolistycznejprzewagi,lokalizacji,internalizacji
orazeklektycznąteoriębezpośrednichinwestycjiJ.M.Dunninga.
WswojejteoriicyklużyciaproduktuR.Vernon[176,s.66-67]zakłada,że
każdyproduktprzechodziprzeznastępującefazyżycia:narodziny,dojrzewanie,
standaryzację.Wfazienarodzinproduktzostajeodkrytyprzezprzedsiębiorstwa
wdanymkraju,rozpoczynasięjegoprodukcjawedługzróżnicowanychtechno-
logii,atymsamymozróżnicowanychkosztach.Jesttoprodukcjananiewielką
skalę,naryneklokalnyikrajowy.Wfaziedojrzewaniaprodukcjazostajesku-
pionawwybranychprzedsiębiorstwachdysponującychnajlepszątechnologią
inajniższymikosztami.Dochodzidoujednoliceniatechnologiiwytwarzania
iprodukcjinaskalęmasowązarównonarynekwewnętrzny,jakinaeksport.
Wfaziestandaryzacjiprodukcjajestpodejmowanaprzezfirmyzlokalizowaneza
granicą,częstowkrajachsłaborozwiniętych,aledysponującychtańszymiczyn-
nikamiwytwórczymi.Wefekcieprzedsiębiorstwaztychkrajówwygrywają
konkurencjęzfirmamizkrajumacierzystego.Wkrajumacierzystymzanika
produkcjategotowaru,arynekjestzaopatrywanyprzezfirmyzagraniczne.Na
to,żewkażdejfaziecyklużyciaproduktuzmieniająsięczynnikilokalizacji
(przedewszystkimtechnologiczneikosztowe),zwróciłuwagęT.Stryjakiewicz.
Naprzykład,wyrobybędącewschyłkowychfazachcyklużyciasąwytwarzane
wprzestarzałychprocesachtechnologicznych,jesttostrategiantypukolonial-
nego”[261,s.48].
