Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.5.Klasyfikacjaetalonówiwzorce
odniesienia”8wrozumieniuchemiianalitycznejichemiifizycznej,którazostała
zdefiniowanadopierow1995r.[51]przezKomisjęChemiiAnalitycznejIUPAC.
Rozpatrująchierarchięwzorcówwkategoriachmetrologiinaukowej,należy
przyjąć,żenaszczyciehierarchiipowinienstaćwzorzec,dlaktóregowartość
miaryjestpotwierdzonaprzezwiarygodnośćmodelufizycznego.
Warunektenspełniająwzorcekwantowe,ponieważjakjużpowiedziano
wpodrozdziale2.1,wiarygodnośćwzorcówwykorzystującychdobrzeznanezja-
wiskafizyczne,opisaneprzezznaneprawafizyczneipodstawowestałefizyczne
jesttrudnadopodważenia.WzorcemHponadczasowym”możebyćstanowisko
pomiarowerealizującemodelzjawiskfizycznych,leczrównieżmożebyćnim
samoprawofizyczne,gdyjestonodobrzeokreślone,lubwłaściwośćmateria-
łu,gdyjestonadobrzepoznanainiezmienna.Wzorzectakinosinazwęwzorca
absolutnego(intrinsicstandard[77]).
Zasadabudowywzorcówmiaropartychnapewnychidobrzeopisanychmo-
delachteoretycznychzostałarozciągniętanawzorcemiarniebędąceetalonami.
Itakwzorcemabsolutnym(zgrupywzorcówkwantowych,opartychnadobrze
poznanychzjawiskachfizycznych)jestnietylkowzorzecnapięciaopartynazja-
wiskuJosephsonaorazwzorzecdługościrealizowanywodniesieniudowartości
długościfaliświatłaemitowanegoprzezwzorcowylaser,lecztakżewzorzecpH
opartynaprawieNernsta.Przykłademwzorcaabsolutnegojestteżczystawoda,
będącawzorcemfizykochemicznymwwieludziedzinach.Wzorceabsolutnesą
stabilne,powtarzalneidokładne,jeślizostałydobrzezaprojektowane,wykonane
ieksploatowaneijeśliparametryichsąutrzymywanenastałychwartościach.
Stosowaniewzorcówabsolutnychumożliwiakorektywartościprzenoszonych
przezlokalnewzorceodniesienia,jeśliwzorcetesąporównywanewramachmię-
dzynarodowychprogramówporównań.
Wchemiianalitycznejichemiifizycznejdorzędumetodabsolutnychmożna
zaliczyćmetodędefinicyjną,któraHopartajestnapewnymidobrzeopisanym
modeluteoretycznym,sprawdzonymeksperymentalnietakdokładnie,żejejwy-
nikiobciążonesąpomijalnymbłędemsystematycznymiżecharakteryzujejąwy-
sokipoziomprecyzji”[51].
Wgrupiemetodabsolutnychstosowanychwchemiianalitycznej(iniekiedy
chemiifizycznej)rolęwzorcówkwantowych(etalonów)odgrywająmetodyab-
solutneodefinicjiustalonejprzezKomisjęChemiiAnalitycznejIUPAC[51]:
HMetodaabsolutna,którąwchemiianalitycznejoznaczasięstężenie(ilość)
substancji,powinnaopieraćsięwyłącznienawartościachpodstawowychstałych
8Metodaodniesieniajesttometoda,któramożemiećpodstawyempiryczne,leczktórapo-
winnabyćwywzorcowanaprzezporównaniezmetodądefinicyjnątakdokładnie,abymogłabyć
stosowanadokalibracjiaparaturyorazdoocenyinnejmetodypomiarowejlubdoprzypisania
wartościstężenia(ilości)dowłaściwegomateriału[51].
45
