Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Wystarczającodobreżycie.Kontekstypsychologiczne
Daszkowska,2007).OdwołanosiędotypologiiAllardta,którywyróżniłtrzywymiary
zaspokajaniapotrzeb:
-
posiadanie(having):finanse,mieszkanie,praca(zatrudnienie,warunkipracy),
zdrowie,edukacja;
-
uczucie(loving):relacjerodzinneitowarzyskie,stosunkimiędzyludzkie(wtym
kontaktyzespołecznościąlokalną);
-
istnienie(being):bezpieczeństwoosobiste,możliwościsamookreślenia,spędzanie
wolnegoczasu,zadowoleniezpracy(Allardt,1993,za:Gotowska,Seredyńska,2012,s.276).
Wartopodkreślić,żewostatniejdekadziewmediachwielemiejscapoświęcasięzjawi-
skuniskiejdzietnościijegonegatywnychspołecznychkonsekwencji.Niestety,Polskama
jedenznajniższychwspółczynnikówdzietnościnaświecie.Rozważaniapodjętewniniej-
szymopracowaniudotyczyćbędąjakościżyciaEuropejczyków,wszczególnościPolaków.
ZmianywdynamicedzietnościwPolsce
Wdemografiipodkreślasię,żenaliczebnośćistrukturęludnościdanegokrajuwpływa-
trzyczynniki:płodność,umieralnośćimigracje(zarównotezokresówwcześniejszych,
jakiichaktualnypoziom)(Kocot-Górecka,2014).Odnoszącsiędowymienionychczynni-
ków,należypodkreślić,żewPolsceodkilkudziesięciulatobserwujesięobniżeniepłodno-
ści,wzrostśredniejdługościżyciaorazzwiększającąsięemigrację(tzw.ujemnesaldomigra-
cjizagranicznych,szczególniepoprzystąpieniuPolskidoUniiEuropejskiejw2004roku).
Po1989rokuzachowaniaprokreacyjneistotniesięzmieniły,coobjawiasięmiędzyinnymi
spadkiemliczbyurodzonychdzieci(szczególniedziecidalszejkolejności)orazwzrostemwie-
kumatekwchwiliurodzeniapierwszegodziecka(izwiązanymztymśrednimwiekiemma-
cierzyństwa).Medianawiekukobietrodzącychpierwszedzieckowynosiobecnie29lat,wobec
26,1latwroku2000(GUS2014,danezarok2012,s.4).Średniwiekurodzeniapierwszego
dzieckawynosiobecnie27latwobec23,7wroku2000(GUS2014,danezarok2012,s.4).
Wdemografiijakomiarędzietnościprzyjmujesiętzw.współczynnikdzietności.Jego
wartośćpowinnaoscylowaćnapoziomieconajmniej2,1-2,15,gdyżwtedyjestzapewnio-
natzw.prostazastępowalnośćpokoleń.Oznaczato,żena100kobietwwiekurozrodczym
(15-49lat)przypadaśrednio210-215urodzonychdzieci.Wroku2012wartośćwspół-
czynnikadzietnościwPolscewyniosła1,3.
Tabela1.WspółczynnikdzietnościwPolscewlatach1990-2012
1990
1991
1992
1993
1994
1995
Rok
Współczynnikdzietności
2,1
2,1
2,0
1,9
1,8
1,6