Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
Wyobraźniaokazujesięsiłąnapędowąwszelkiejtwórczości-itejstricte
artystycznej,itejdesignerskiej.Tam,gdziepojawiająsię"obiektykulturowe”,
tamzpewnościąistotnąrolęodgrywawyobraźnia.Artysta,którywproce-
sietwórczym"powołujedożycia”wartościartystyczneczyestetyczne,abez
nichanisztuka,anidesignniemożesięobejść,musikierowaćsięwyobraź-
nią,alerównieżodbiorca,bydoświadczyćprzedmiotówsztukiczydesignu,
bymogłyone"oddziałać”naniego,musiodwołaćsiędowyobraźni.Poję-
ciewyobraźnizatemwłasnymbogactwemwkażdejdziedzinieodsłaniapole,
któreswąmagiąwciągaobserwatoraalbowmrocznąsferęniezwykłości,albo
wjasnyoglądumysłu.
Zewzględunazadania,któremożerealizowaćwyobraźniawkażdym
zakresieswejdziałalności,wyłaniasiępewnadwuznacznośćwjejujmowaniu.
Zjednejstronymożeonawspółpracowaćz"funkcjąrealności,ponieważna-
szeprzystosowaniedoświatawymaga,abyśmywyszlipozachwilęobecną,
abyśmyprzekroczylidaneświatabezpośredniegocelemmyślowegoopano-
waniaprzyszłości”7.Alezdrugiejstronymożetakżerzutowaćswojeobrazy
wstronęprzeciwną,opuszczającrealność,staćsięfikcjąimarzeniem,zerwać
więzyzrzeczywistością.Wyobraźniamożebyćzatemwopozycjidoświata
albomożezostaćjegosprzymierzeńcem.Zawszejednakdajeczłowiekowi
wolnośćwkreowaniuiprojektowaniu,czytoprzedmiotówsztuki,czyprzed-
miotówdesignu,niezależnośćwpowoływaniuwłasnejrzeczywistości,siłę
tworzeniaiodnajdywaniaformdotądnieodkrytych,ukazywanianowych
kontekstów,tymsamymnadawaniarzeczywistościnowychwalorów.
Pojęciewyobraźnimaswójwymiarteoretyczny,jakipraktyczneuprzed-
miotowienie,któredostrzecmożnawłaśniewtakichdziedzinach,jaksztuka
czydesign.Ukazanieteoretycznychpodstawtowarzyszącychtworzeniu
sztukiidesignujestniezbędnedozrozumieniarolitej,wydajesię,niedocenia-
nejwspółcześniekategorii.Byukazaćspectrumdziałaniaiwytworówwyob-
raźni,koniecznestajesięodwołaniedoteoriiestetycznychorazteoriiiprak-
tykisztuki.Niecoinaczejrzeczsięmazdesignem,ponieważjesttozjawisko
stosunkowomłodeijeszczebardziejniejednoznaczneniższtuka.Dlategoteż
designjesttupotraktowanybardzoogólnie,jakodziedzinazwiązanaraczej
ztwórczymprojektowaniemszerokorozumianejkomunikacji(wizualnej)niż
7J.STAROBiNSKi:Wskazówkidohistoriipojęciawyobraźni.Tłum.W.KWiATKOWSKi."PamiętnikLite-
racki”1972,LXVIII,z.4,s.218.
