Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.4.Okreszaborów
Rządzącauchwaliłaurządzenietymczasowego,skróconegopostępowania
sądowego,utrzymującjednocześnieprocedurępruskącywilnąz1793r.
Wartorozważyćzasadyfunkcjonowaniawymiarusprawiedliwości
sprecyzowanenaterytoriumzaborupruskiegowuchwaleotymczasowej
organizacjisądówzdnia6czerwca1807r.103Uchwałatawymieniałaoko-
liczności,którychzaistnieniesprawiało,wykonywanieprzezsędziego
czynnościzzakresuwymiarusprawiedliwościbyłoniedopuszczalne.
Zgodnieztymaktemprawnymsędziapodlegałwyłączeniuiniemógł
prowadzićprocesu,gdyo
a)wskładziesądzącymzasiadalijegokrewnipierwszego,drugiegoitrze-
ciegostopnia;
b)samsędziabyłkrewnympierwszego,drugiegolubtrzeciegostopnia
jednejzestron;
c)jednązestronprocesubyłteśćsędziego;
d)jednązestronprocesubyłjegoszwagier;
e)byłzaręczonyzosobą,któramiałabyćosądzonawpostępowaniu;
f)wprzedmiocieprocesuudzielałjużwcześniejporady;
g)wsprawie,którąprowadził,miałzostaćpowołanywcharakterze
świadka.
Gwarancjąbezstronnościsędziegobyłobowiązekpowstrzymywania
sięodjakichkolwiekflpodejrzanychstosunków”zestronamiiichadwo-
katami.Zakazanoudzielaniastronomwszelkichporadprawnychwkwe-
stiipostępowania.Niesprawiedliwościwyroku,stronniczościczybraku
obiektywizmuniebyłwładnyzrewidowaćżadeninnysąd.Zuwagina
respektowanązasadęniezawisłościsędziowskiejdotyczyłototakżesądów
wyższejinstancji.
Niedochowaniewytyczonychobowiązkówpowodowałonałożenieka-
ry.Nawetdobrowolnezrzeczeniesięprzezsędziegosprawowanegourzę-
duniebyłowstaniejejzłagodzić.Tytułemsankcjiustalonoopozbawienie
piastowanejfunkcjisądzenia,powinnośćuiszczenianależnegoodszkodo-
wania,jakrównieżinnekaryprzewidzianeprzepisamiprawa.Należało
zwrócićuwagęnamożliwośćzwróceniasięprzezsędziegodosąduape-
lacyjnegowraziejakichkolwiekwątpliwości,którewyłoniłysięwzwiązku
ztoczącymsiępostępowaniem.OstatnimogniwembyłaDyrekcjaSpra-
wiedliwości,doktórejnależałdecydującygłoswsprawieskutkównaru-
szeniaobowiązkówsędziego.Uregulowanietomogłoskutecznieprzy-
103
J.A.Goclon,Polskanakrólupruskimzdobyta...,s.172.
47