Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Wychowawczafunkcjarodziny
funkcjonujeprzekonanie,żewokresiedorastaniakluczoweznaczeniemagrupa
rówieśnicza.Podkreślićjednaktrzeba,żewielebadańwskazuje,wsprawach
znaczącychżyciowotorodzina-wszczególnościrodzice-wpływająmodelująco
napoglądyizachowaniaadolescentów(Obuchowska,2000,Oleszkowi,Senejko,
2011).Wodniesieniudoroliprocesunsamo-kształtowania”wokresieadolescen-
cjiwartonatomiastzauważyćzaZ.Siwek(2012),współcześnieczęstymprzed-
miotemanalizbadawczychwtymobszarzemiędzypokoleniowekonflikty,rola
rówieśniczegooddziaływania,rozwijanietożsamości.Niewielemiejscapoświęca
sięnatomiastanalizietego,cojestjednymzpodstawowychzadańrozwojowych
tegookresu:autonomiirozpatrywanejwkontekściedojrzałości-nautonomiido”
samostanowieniaindo”związanejztymodpowiedzialności.Zwolennicykoncep-
cjirozpatrującychautonomięzperspektywyrealizacjinwolnoścido”podkreślają
jednocześnieznaczeniepozytywnychpowiązań,zachodzącychpomiędzyjako-
ściąrelacjiwiążącejmłodego,dorastającegoczłowiekazrodzinąajegoautonomią
(Armsden,Greenberg,1987;Ryan,Deci,2000;Bowlby,2007;Katra,2007-za:
Siwek,2012).
Wzwiązkuzpowyższymzaistotnąuznałamkrótkąrefleksjęnadspecyfiką
iroląrelacjiwiążącejmłodzieżzosobamiznaczącymiwrodzinie.Wokresiedora-
staniakluczoweznaczeniemaaktywnośćwłasnamłodegoczłowieka,podmioto-
wedziałanie,zmierzającedokształtowaniawłasnejstrukturycharakterologicz-
nej(aktnsamo-kształtowania”).Aktywnośćtaodbywasięzawszewkonkretnym
sytuacyjnymkontekście.Ztegoteżwzględunapoczątkuzaprezentowanazosta-
niekrótkarefleksjanadwspomnianymiuwarunkowaniamizewnętrznymi,zwią-
zanymizrozpowszechnianiemsięnowychtechnologii,któremogą(niemuszą)
zagrażaćrozwojowi.Następniezaprezentowanazostaniespecyfikarelacjinawią-
zywanychwrodziniewokresiedorastania.Zostanieonadokonanazperspektywy
personalistycznej,ponieważuwzględniaonanietylkoznaczeniepodmiotowego
działaniaizwiązanąztymodpowiedzialnośćzawłasnyrozwójczłowieka,alerów-
nieżrolęi-cotrzebapodkreślić-specyficznąjakośćrelacjiwiążącychjednostkę
zotoczeniemtworzonymprzezosobyznaczące.Zapodstawęrozważańprzyjęłam
koncepcjęWilliamaSterna.Choćpoglądytesformułowanezostałyupoczątków
rozwojupsychologii,wydająsięnietracićnaswejaktualnościwkontekścieprób
przywróceniaskoncentrowanegonaosobiepodejściawpsychologii(por.Giorgi,
2002;Uchnast,1983;Straś-Romanowska,1992;1995;Robins,John,Caspi,Mof-
fitt,Stouthamer-Loeber,1996;DuBois,1997;Opoczyńska,1999;Straś-Romanow-
ska,2002,2005;Uchnast,2002b;2003;Gasiul,2002;Popielski,2008;Gasiul,2002;
2012;Koczanowicz-Dehnel,2014).